Reja: Ishlab chiqarish xarajatlari tushunchasi va uning tarkibi

3. Bozor sharoiti oʻzgarishini baholash va pragnoʻz qilish
Bu yerda taklif va talab chiziqlari yordamida qanday qilib elastiklikka oid hisob-kitoblar amalga oshirilishini qarab chiqamiz. Buning uchun bozor ma′lumotlariga muvofiq talab va taklifning chiziqli grafiklarini qarab chiqishimiz kerak (biz hozir statistik usullar orqali quriladigan chiziqli regressiya tenglamalarni hisoblashni qaramaymiz.) Faraz qilaylik, biror tovar uchun ikkita miqdor berilgan bo`lsin: tovar narxi va uning miqdori. Bu ko`rsatkichlar bozorda muhim ko`rsatkichlar hisoblanadi (ular o`rtacha ko`rsatkichlar bo`lib, bozordagi muvozanatlik holatida aniqlangan, yoki bozordagi shart-sharoitlar turg`unlashgan davrdagi ko`rsatkichlar bo`lsin). Bu ko`rsatkichlarni muvozanat ko`rsatkichlari deb qaraymiz va quyidagicha belgilaymiz: muvozanat narx , muvozanat tovar miqdori . Berilgan tovarning muvozanat nuqta yoki uning atrofidagi narx bo`yicha taklif va talab elastikligini mos ravishda va harflari bilan belgilaymiz.
Masala
Kitobning narxi 50% ga o’sgan holda, unga talab 30% ga oshsa, elastiklik
koeffitsentini toping.
Ed=∆Q/∆P=30/50=0.6
E<0.6 Javob: elastiklik emas.
Foydalanilgan Adabiyotlar:
1. Salimov V.T., Mustafakulov Sh.I., Yuldashev G'.T., Sultanov B.T. Mikroiqtisodiyot: Masalalar to'plami -T.: TDIU, 2018. - 210 b.
2. Pindyck, Robert S. Microeconomics. - Copyright 2013, Macmillan Publishing Company, a division of Macmillan, Inc.

3. Olimova N.X., Ergashev A.X. “Mikroiqtisodiyot” o‘quv-uslubiy ko‘rsatma. – F.: FDU, 2010. 27-32 betlar.

Mavzu: Bozor muvozanati: maksimal va minimal narxlar

Masala
Firma 1-yilda 8 000 dona ko’ylak, 2-yilda 10 000 dona ko’ylak tikkan. Ishlab chiqarishga sarf-xarajat 1-yilda 2 mln so’m, 2-yilda 1.8 mln so’mni tashkil qildi. Agar narx doimiy qolgan bo’lsa, bir dona ko’ylakdan olinadigan foyda qanchaga oshgan?
Yechish:
ATC1=2 mln÷8 000=250 so’m
ATC2=1.8 mln÷10 000=180 so’m
Aπ =250-180=70 so’m
Demak, 2-yil foyda 70 so’mga ortgan