Reja Ishlab chiqarish texnologiyasi

2.Izokvantlar. Qisqa va uzoq muddatli ishlab chiqarish
Firma ishlab chiqarishning ikkita omili — mehnat va kapitalni almashtira oladigan ishlab chiqarish texnologiyasini o`rganishdan boshlaymiz. Faraz qilaylik, oziq-ovqat mahsuloti (tayyor mahsulotlar) mehnat va kapitaldan foydalanib ishlab chiqariladi. 9.1-jadvalda ishlab chiqarish omillarining turlicha o`zaro birikishida mahsulotni maksimal ishlab chiqarish keltirilgan.
9.1-jadvalda ko`rsatilgan har bir natija mahsulot ishlab chiqarishning maksimal hajmi bo`lib, uni kapital va mehnatni tegishli nisbatga qo`llash tufayli ishlab chiqarish mumkin (masalan, kapital 2 birligi va mehnat 4 birligidan foydalanish 85 birlik oziq-ovqat mahsuloti beradi).
9.1-jadval
Ishlab chiqarish omillarini turlicha nisbatda qo`llagan chog’da mahsulot ishlab
chiqarish natijasi

Kapital qo`yilmalari (kapital sarfi)	Mehnat sarfi (mehnat sig’imi)
	1	2	3	4	5
I 2 3 4 5	20 40 55 65 75	40 60 75 85 90	55 75 90 100 105	65 85 100 110 115	85 90 105 115 120

Jadvaldagi har bir qatorga nazar tashlasak, kapital sarfi o`zgarmagan holda mehnat sarflari ko`paygan sari ishlab chiqarishning umumiy hajmi o`sib borishini ko`ramiz. Har bir ustunni yuqoridan pastga tomon kuzatsak mehnat sarfi o`zgarmagan holda kapital sarfi ko`paygani sari mahsulot ishlab chiqarish o`sib borishini ko`ramiz.
9.1-jadvaldagi ma’lumot izokvantlardan foydalanib, chizma shaklida ham berilishi mumkin. Izokvant egri chiziqdan iborat bo`lib, unda joylashgan ishlab chiqarish omil-larining barcha nisbatlarda qo`llanishi ulardan foydalanishda bir xil hajmda mahsulot ishlab chiqarishni ta’minlaydi. 9.1-rasmda uchta ishlab chiqarish izokvanti aks ettirilgan (Chizma o`qlarida muayyan muddatda qo`llangan ishlab chiqarish omillari joylashgan).