Reja : zardushtiylik

Zardushtiylik dini va uning “Avesto” kitobida dunyoni moddiy asosi deb hisoblanganer, tuproq, havo muqaddaslashtiriladi. Yer va havo shunday ezozlanganki havoni bug’ash, ifloslashtirish, hayvonlar o’ligi, u yoqda tursin, odamlar jasadini ham yerga ko’mish, suvga oqish, olovda yoqish gunohi azim hisoblangan. Marhumlar yerni, suvni, havoni zaharlab qo’ymasliklari uchun ularni jasadlarini maxsus sopol idishlarda ko’mishi rasm bo’lgan.

• Zardushtiylik dini va uning “Avesto” kitobida dunyoni moddiy asosi deb hisoblanganer, tuproq, havo muqaddaslashtiriladi. Yer va havo shunday ezozlanganki havoni bug’ash, ifloslashtirish, hayvonlar o’ligi, u yoqda tursin, odamlar jasadini ham yerga ko’mish, suvga oqish, olovda yoqish gunohi azim hisoblangan. Marhumlar yerni, suvni, havoni zaharlab qo’ymasliklari uchun ularni jasadlarini maxsus sopol idishlarda ko’mishi rasm bo’lgan.
• Zardushtiylik diniga amal qilgan Markaziy Osiyodagi qabilalar suvga va olovga sajda qilganlar, Qo’yini ilohiy mavjudod darajasiga ko’targanlar. Xorazmda, Samarqandda, olib borilga qazilmalar natijasida Markaziy Osiyo xalqlarining Qo’yi xudosi hisoblangan Mitraga, yer, suv unumdorlik xudosi anataga sig’inganliklarini isbotlaydigan buyumlar topilgan.
• “Avesto”da dehqonchilik bilan shug’ullanish o’n ming iarta ibodat qilish va yuzlab jonivorlarni qurbonlikka so’yishdan afzal hisoblanadi.Unda aytilishicha ekin, yerdagi yovuzliklarga barham berishi demakdir.
• Zardushtiylikning jamiyat tarixi to’g’risidagi g’oyalarining tavrot va Qur‘ondagi tasovvurlarga juda yaqin bo’lib, unda birinchi odam Ilmadir. Boshqa odamlar undan tarqalgan. Ilmaning hukmronlik oltin davr hisoblanadi. U davrda odamlar o’lm nimaligini bilmagan. Xudo Axura Mazda adabiy baxorni yaratadi. Natijada odamlar baxtli va farovon yashaydilar, lekin bir paytga kelib, odamlar gunoh ish qilib qo’yadilar, ya‘ni ta‘qiqlangan molning go’shtini yeydilar. Shunda Axriman xudosining qahri kelib, odamlarga qor va sovuqni yuborgan. Ilma odamlar va mollarni sovuqdan saqlab qolishning uchun uy qurib, unga barcha tirik narsalardan bir juftdan joylashtirgan.