Referati. Mavzu: Boshqaruv tamoyillari va usullari. Reja: 1

Boshqaruvning avtokrat uslubida, agar rahbar о‘z xodimlariga ishonmasa, yaxshi natijaga erishib bо‘lmaydi. U qattiq nazorat о‘rnatadi va ular mufassal tekshiradi, bu bilan xodimlar tashabbusini bо‘g‘adi.


Byurokratik uslub boshqarishga rasmiy yondashishga asoslanadi va “meyor doirasi”da amalga oshiriladi. Bu usul faqat ijrochilarning emas, balki rahbarlarning ham tashabbusini turli yо‘riqnomalar, kо‘rsatma va h.k. lar yordamida bо‘g‘ib qо‘yadi.


Demokratik uslub rahbarning boshqaruv faoliyati va jamoa о‘z-о‘zini boshqaruvining eng samarali tarzdagi nisbatiga asoslanadi. Harakat rejasini muhokama qilish, qabul qilish va amalga oshirishda ijrochilarning faol va ongli ishtiroki uning asosiy jihati hisoblanadi. Yuqori samaraga rahbarning kо‘tarinki ruhi va bо‘ysunuvchilarga ishonchi tufayli erishiladi.
Umumiy jipslik, umummavaffaqiyatdan g‘ururlanish, bir-birini qо‘llab-quvvatlash va hamfikrlik-samarali ishlash garovi.
Odamlarga “buni biz о‘zimiz qildik” deyishga imkon beradigan yо‘lboshchi eng yaxshi yо‘lboshchidir. Lao Sze.
Yuqorida ta’kidlangandek (1.1.1-ga qarang) boshqaruvning biror uslubini mutlaqlashtirish maqsadga muvofiq emas. Muhimi-muayyan vaziyatlarga muvofiq boshqaruv faoliyatida ularni qо‘shib olib bora bilish. Masalan, boshqaruvning demokratik uslubi о‘quv-tarbiya jarayonini amalga oshirishda yaxshi natija beradi, avtokrat uslubi yuqori tashkilotlar farmoyishlarini amalga oshirishda, byurokratik usul esa-xisob-kitob va hisobotda.

2. 
   Boshqaruv usullari to’grisida tushuncha.
   

Usul – bu tadkikot kilish yoki ta‘sir ko’rsatish usulidir. Tadkikot kilish nuktai nazaridan uslub deganda boshkaruv obektini °rganish jarayonida ko’llaniladigan usullar, ya‘ni:

• 
  sistemali (tizim)li yondashuv;
  
• 
  kompleks yondashuv;
  
• 
  tarkibiy yondashuv;
  
• 
  integratsion yondashuv;
  
• 
  modelashtirish;
  
• 
  iktisodiy-matematik yondashuv;
  
• 
  kuzatish;
  
• 
  eksprement;
  
• 
  sotsiologik kuzatuv kabi taxlilning usullari tushuniladi.
  

Ta‘sir ko’rsatish nuktai nazaridan esa usul deganda boshkarish funktsiyalarini amalga oshirish uchun boshkaruv obektiga ta‘sir o’tkazish usullari tushuniladi. Bunday usullarga kuyidagilar kiradi:

• 
  funktsional tizimosti obektlarini boshkarish usuli;
  
• 
  boshkarish funktsiyalarini bajarish usullari;
  
• 
  boshkaruv karorlarini kabul kilish usullari;
  

xar xil yondashuvlar, yo’sunlar, yo’llar yordamida amalga oshiriladigan turli-tuman boshkaruv ishlarining majmui – boshkaruvning anik va o’ziga xos usullari deb yuritiladi. Shunday kilib: