Referati. Mavzu: Boshqaruv tamoyillari va usullari. Reja: 1

Bir-birini tushunish va hamfikrlik boshqaruv g‘oyasini belgilaydi. Bu tamoyildan ayniqsa, о‘quv-tarbiya jarayonini boshqarishda foydalanish muhimdir. Ushbu vaziyatda о‘qituvchilar va talabalar quyidagilarning mohiyatini anglashda hamfikr bо‘lmoqlari lozim:

• 
  ijtimoiy va shaxsiy qadriyatlar;
  
• 
  mamlakat iqtisodini rivojlantirishdagi yо‘nalishi yoki ixtisoslik;
  
• 
  ham kasbiy, ham ma’naviy ma’noda shaxsni shakllantiruvchi kurs yoki fan;
  
• 
  kurs yoki fanning maqsad va vazifasi.
  

Bir-birini tushunish va hamfikrlik darajasi hamkorlik munosabatini belgilaydi va о‘quv-tarbiya jarayonida foydali qayta aloqa hisoblanadi.


Gurux (jamoa) hamkorlik tamoyilidan, odatda kafedra, labaratoriya, fakultet, OTM ilmiy va boshqa bо‘linmalarni boshqarishda foydalaniladi. Bu tamoyil turlicha faol guruhiy usullar (“oqilona fikrlash”) ni kо‘zda tutadi, hamkorlar tengligi va о‘z fikrini erkin mustaqil bayon qilish bularga xos xususiyat hisoblanadi. Bunday xolda rahbar nimasi bilandir dirijyorni eslatadi.


Buyurtmachini nazarda tutish tamoyilidan о‘quv-tarbiya jarayonini boshqarishda, ayniqsa, buyurtmachining talabiga muvofiq mutaxassislarni ixtisoslashtirshda foydalaniladi. Fanlarni tanlash bо‘yicha talabalar ham buyurtmachi hisoblanadi. Mazkur tamoyil turli shartnomaviy ishlar (amaliy ITI, tajriba-konstruktorlik ishlari va x.k.) ni bajarishda OTM bо‘linmalarida keng qо‘llanadi.


Ijobiy fikrlash va qulay muhit tamoyilidan hamisha boshqaruvning boshqa tamoyillarini ham qо‘shgan xolda foydalaniladi. Bu tamoyil hamkasblarni qadrlash va xurmat qilish, ta’lim oluvchilar bilan hamkorlik munosabatini о‘rnatishga asoslanadi.


Vakolatni berish tamoyilidan, odatda, OTM bо‘linmalarida ular xodimlari kasbiy mukammallashuviga kо‘maklashish maqsadida foydalaniladi. Bu tamoyildan yana “aylanib qolish” usulini amalga oshirishda, о‘quv-tarbiya jarayonini boshqarishda qо‘llanadi (tarbiya о‘qituvchi vazifasini bajaradi).

Boshqaruv tamoyillari samarador majmuini tanlash-muvaffaqiyatga erishish garovi, xolos. Boshqaruv muvaffaqiyatining muhim omili rahbarlik uslubi hisoblanadi.