Ращим щасанов


Исфахон мўжаз рангтасвир мактаби



Download 1,45 Mb.
bet23/87
Sana21.02.2022
Hajmi1,45 Mb.
#22916
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   87
Bog'liq
Тасвирий санъат асослари май 2008

Исфахон мўжаз рангтасвир мактаби. Бу мактаб Эрон мўъжаз рангтасвир мактабининг асосий йўналишларидан бири. У ХУIII аср охири ва ХIХ аср бошларида шаклланган.
Бу даврда китобий тасвирлар билан бир қаторда портретлар, жанрли асарлар ҳам яратилган. Исфахон мўъжаз рангтасвир мактаби асарларида рангдорлик кам, тасвир тагида зарли ранглардан кенг фойдаланилган. Шакллар йирик, манзаралар анча аниқ тасвирланган. Бу мактабнинг йирик вакиллари–Ризо Аббосий, Муҳаммад қосим, Муҳаммад Юсуф, Муҳаммад Алилар бўлишган. Мазкур санъат йўналишига Европа тасвирий санъати ўз таъсирини кўрсатган. Натижада асарлар мазмунида христиан мифалогияси катта ўрин эгаллаган. Бу кўпроқ Муҳаммад Замон, Ал қулибек, Жабадар ижодига мансубдир. Ризо Аббосийнинг “Чўпон”, “Йигит портрети” номли асарлари айниқса машҳурдир. 48-расм.
Исфахон портрети жанрининг намоёндаларидан ХIХ асрнинг машҳур рассоми Мирзо Абул Ҳасанхон /аффорийни кўрсатиш мумкин. У Италияда таълим олган бўлиб, Соний-ул Мулк таҳаллуси билан ижод қилган.
ХУIII-ХIХ аср Эрон мўъжаз рангтасирида жаннат ва дўзахни, Муҳаммад пайғамбарни, шиа имомларини тасвирлаш одат тусига кирган. Бу давр рассомлари ўз асарларига Европа рангтасвириинг бадиий ва техник услларини киритиб, уларни ислоҳ қилганлар.Буни Исфахонда яшаб ижод этган Табризлик Устод Султон Муҳаммаднинг” Пайғамбарнинг арши аълога чиқиши” номли асари Низомийнинг “Ҳамса” китоби қўлёзмасига ишлаган расмларида яққол кўриш мумкин.
Турк мўъжаз рангтасвир мактаби. Бу мактаб ХХ асрда кенг ривож топди. Бу даврда Султон Маҳмуд II ўз саройига кўпгина мусаввир ва хаттотларни тўплаган. Ўша даврда тузилган “Фотиҳ альбоми” ва Истамбул альбомлари” машҳурдир. Уларда кўпроқ лирик мавзулар акс этган. Баъзи бир ҳужжатларда кўрсатилишича, 1425 йилда сарой устахонасида 29 та мусаввир ва наққош, 12 та халифа хизмат қилган. Улар орасида эронликлар, араблар, черкеслар, можарлар, молдаванлар ижод қилганликлари қайд қилинади. Турк мўъжаз рангтасвир усталари ўз ижодида Шарқ мамлакатлари санъат мактаби усталарининг иш услубидан кўп фойдаланганлар.
Турк мактабининг йирик намояндалари мисолида мусаввир Усмон, Нигорий, шайх Ҳамидуллаларни кўрсатиш мумкин. Булардан ташқари, турк султони саройида Ўрта Осиёлик ва Хуросондан келган Бобо Наққош, Шайх Мустафо,, Тожиддин Гирехбандий, Абдулғани Оқо Мирак, Шайх Камоний, Шоҳқули, Жалолиддин Мустафо каби мусаввир ва наққошлар ижод қилганлар. 49-расм.
Хусрав ва Султон Салим II портрети, эртакчи, қизиқчи Лаълинқабо портрети Усмон муйқаламига мансубдир. Султон Салим II нинг қўлланмасига чизилган сувратлар Нигорий томонидан ишланган.
Нигорийнинг “Султон Сулаймон I портрети” асари Туркиядаги Тўпқопи сарой кутубхонасида сақланади. Нигорий Хайриддин, Барбаросса Салим кабиларнинг ҳам портретларини ишлаган.
Турк мактаби асарлари намуналаридан Низомийнинг “Ҳамса” асарига ишланган Бойсунқур Мирзо альбоми АмирТемур ва темурийлар авлодлари тасвирланган расмлар, Баҳром Мирзо альбоми, Шоҳ Исмоил альбоми, Тўпқони саройи кутубхонасида сақланмоқда.

Download 1,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   87




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish