Raqamli pedagogika: holati va rivojlanish istiqbollari

IJOD MAKTABLARIDA INFORMATIKA VA AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI FANINI O‘QITISHDA QO‘LLANILADIGAN TA’LIM 
TEXNOLOGIYALARI
 
Shakadirova Nigora Irgashevna 
Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti, o‘qituvchi 
Abdullayeva Dilorom Jalolidinovna 
TTYeSI akademik litseyi, yetakchi o‘qituvchisi 

---

Raqamli pedagogika: holati va rivojlanish istiqbollari
 
180 
 
O‘sib kelayotgan yoshlarning iste’dodlarini har tomonlama takomillashtirish, 
ularning zamonaviy ilm-fanni egallashga bo‘lgan intilishlarini qo‘llab-quvvatlash, 
iqtidorini ro‘yobga chiqarish borasida izchil chora-tadbirlar amalga oshirib 
kelinmoqda. 
Prezidentimiz tashabbuslari bilan yoshlarning intellektual va ijodiy salohiyatini 
rivojlantirish, iqtidorli o‘quvchilarni qo‘llab-quvvatlash va rag‘batlantirish uchun zarur 
shart-sharoitlar yaratish hamda ularni barkamol, jismonan va ruhan sog‘lom shaxs 
sifatida Vatanga sadoqat ruhida tarbiyalash, bolalarda mehnatsevarlik, vatanparvarlik, 
fidoyilik, keng dunyoqarashga ega komil inson bo‘lishga intilish tuyg‘usini 
shakllantirish maqsadida ijod maktablari va ixtisoslashtirilgan maktablar tashkil etildi. 
Ijod maktablarida o‘quvchilarga buyuk adiblarimizning boy ijodiy merosini 
o‘rgatish, ularga munosib voris etib tarbiyalashga qaratilgan majmuaviy va tizimli 
o‘quv-tarbiya jarayonlari tashkil qilindi. 
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 11-martdagi “Ijod 
maktablari va ixtisoslashtirilgan maktablar faoliyatini yanada takomillashtirish chora-
tadbirlari to‘g‘risida” 141-sonli Qarorida ta’lim jarayoniga innovatsion pedagogik usul 
va texnologiyalarni joriy qilishning ilmiy asoslarini yanada mustahkamlash choralarini 
ko‘rish, bolalarning ijodiy qobiliyati va iqtidorini rivojlantirish, shuningdek, ularning 
maktabdan tashqari vaqtlarini samarali tashkil etish maqsadida zamonaviy usul va 
uslublarini joriy etish kabi bir qator vazifalar belgilangan. 
Barcha fanlar qatorida ijod maktablarida Informatika va axborot texnologiyalari 
fanini o‘qitishga ham alohida e’tibor berilmoqda. Ijod maktablari o‘quvchilari 
boshqalardan ijodkorligi bilan farq qiladi. Ularning o‘z ijod mahsulotlarini namoyon 
qilishlari uchun, albatta, axborot texnologiyalaridan foydalana olish muhim omillardan 
biri bo‘lib xizmat qiladi.
Hozirda faoliyat olib borayotgan ijod maktablari zamonaviy kompyuterlar bilan 
jihozlanib, internet tarmog‘iga ulandi. Bu esa informatika darslarini yuqori saviyada 
olib borish imkoniyatini yaratib beradi. Darsni sifatli olib borishda nafaqat jihozlar, 
balki, pedagogik mahorat, tanlangan pedagogik texnologiyalar ham katta rol o‘ynaydi. 
Darslarda 
o‘quvchilarning ko‘proq amaliy ko‘nikmalarini shakllantirishda 
qo‘llaniladigan 
texnologiyalar orasida aralash ta’lim (blended learning) 
texnologiyasidan foydalanish orqali yuqori samaradorlikka erishish mumkin. 
Aralash ta’lim an’anaviy, yuzma-yuz, o‘zaro ta’sirlar va to‘liq onlayn rejimda 
o‘tkaziladigan harakatlarning keng doirasini qamrab olgan uzluksizlikni qamrab oladi. 
Griffit o‘zining “Aralash ta’lim strategiyasi” o‘quv va o‘qitish jarayonida blended 

---

Raqamli pedagogika: holati va rivojlanish istiqbollari
 
181 
learning texnologiyasidan foydalanish darajasini ko‘rsatadigan uchta ish usulini 
ko‘rsatib beradi. 
1-usul 
Texnologiya kurslarni boshqarish va o‘quvchilarni qo‘llab-
quvvatlash manbalarini osonlashtirish uchun ishlatiladi. Masalan, 
talabalarga ma’lumot va manbalarni (masalan, ma’ruza yozuvlari 
yoki yozuvlar, baholash bo‘yicha ko‘rsatmalar) berish va asosiy 
ma’muriy funksiyalarni bajarish (masalan, e’lonlar yoki kurs 
elektron pochtalari). 
2-usul 
Texnologiya interfaol o‘quv faoliyati orqali sinfda yuzma-yuz 
muloqot qilishdan tashqari o‘quvchilarning o‘rganish tajribasi 
sifatini oshirish uchun ishlatiladi. Masalan, aloqa va hamkorlikni 
qo‘llab-quvvatlash, kursni boshqarish va boshqarish uchun 
texnologiyadan foydalanish. 
3-usul 
Texnologiya asosan o‘z-o‘zini boshqarish bilan bir qatorda 
interfaol va hamkorlikdagi o‘quv mashg‘ulotlaridan foydalanishni 
o‘rganishni qo‘llab-quvvatlash uchun ishlatiladi. Ushbu rejimda 
kurslar to‘liq onlayn rejimida o‘tkaziladi.