Radiobiologiya


Ionlantiruvchi radiatsiyaning tabiiy foni



Download 0,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet98/101
Sana05.01.2022
Hajmi0,59 Mb.
#318790
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   101
Bog'liq
radiobiologiya

Ionlantiruvchi radiatsiyaning tabiiy foni 

 

Biosferaning  hamma  qismida  -  atmosferada,  tog'  jinslarida,  tuproqda,  tabiiy 



suvlarda va tirik organizm to'qimalarida har doim radioaktiv moddalar mavjud bo'lib, 

ular nurlanishning 



tabiiy fonini 

tashkil etadi. 

 

Biosferada  uchraydigan  radioaktiv  moddalar  tarkibida  uran  va  toriy  oilalariga 



mansub  radioaktiv  elementlar  uchrab,  ular  ichida  keng  tarqalganlari 

40

K, 



14

S  va 


3

izotoplaridir.  Tabiiy  radioaktiv  elemenlar  jumlasiga  yadro  qurollarini  sinash 



maqsadida    o'tkazilgan  portlatishalr  natijasida  (uran  yemirilishi  natijasida)  hosil 

bo'ladigan  stronsiy  - 

90

  Sr,  seziy  - 



131 

Cs  va  bir  qator  boshqa  radionuklidlar  ham 

qo'shildi. 

 

Uran, toriy oilalariga mansub tabiiy radionuklidlar tabiatda o'ta tarqoq va tuban 



konsentratsiyalar  holida  uchraydi.  Ammo  Yer  kurrasida  shunday  joylar  borki, 

ulardagi tog' jinslari o'zida katta miqdorda uran yoki toriy ma’danlari tutadi. 

 

O'simlik  va  hayvon  to'qimalaridagi  radioaktivlikning  asosini  kaliy  izotoplari 



tashkil etadi. 

 

Tabiiy  radionuklidlar  yemirilish  davomida  gamma  nurlar,  alfa  va  beta 



zarachalar hosil qiladi.  


 

57

Yerning  tabiiy  radioaktivlik  foniga  koinot  nurlari  ham  ko'shiladi.  Demak, 



o'simlik va hayvonlar har doim ichki  va  tashqi manbalar hosil qiladigan nurlanishlar 

ta’sirida  bo'ladi.  Ammo,  odam  tanasi  to'qimalari  tomonidan  bir  yil  davomida 

yutiladigan radioaktiv nurlarning umumiy dozasi uncha katta emas. 

 

 



Tashqi manbalar hisobiga nurlanish (mGr): 

 

Tuproqdagi radionuklidlar g - nuri hisobiga            0,32. 



 

Koinot nurlarining ionlantiruvchi tarkibi hisobiga  0,28. 

 

Koinot nurlarining neytronlar tarkibi hisobiga      0,35x10



-2

 

 



 

Ichki mambalar hisobiga (mGr): 

 

40

K hisobiga                                                             0,15-0,27 



 

14

S hisobiga                                                             0,5x10



-2 

 

3



N hisobiga                                                              1x10

-5 


Uran  va  toriy  oilalaiga  mansub  radionuklidlar  alfa  zarrachalar  manbai  bo'lib,  faqat 

radon bilan poloniy hisobiga, o'pka to'qimalari tomonidan yutiladigan doza 0,3 Gr ni 

tashkil etadi. 

 

Odam  tanasi  to'qimalari  tomonidan  tabiiy  manbalar  hisobiga  yutiladigan 



nurlanish dozalari (mGr): 

 

 



gonadlar                                                       0,78 

 

 



o'pkalar                                                        1,10 

 

 



qizil ilik                                                   0,92 

 

 



suyak to'qimasi                                               0,87  


Download 0,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   101




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish