R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

asosida qarama-qarshi qo‘ yiladi. Bu belgi 
ziddiyat belgisi deyiladi.
Navbatdagi mavzuda ziddiyat turi va mohiyati haqida so‘z
yuritiladi.
L iso n iy ziddiyat va uning turlari
Ziddiyat 
(ar. 
qarama-qarshilik\ 
var.oppozitsiya. 
lat 
.oppositio-
qarama-qarshi q o ‘yish) — lisoniy birliklarning ifodalanishmidagi
farqlarga muvofiq ifodalovchilarining va, aksincha, ifodalovchi-
lardagi farqlarga 
m uvofiq ifodalanmishlarining muhim lisoniy
farqlanishi. Masalan, 
[b] v a [t] fonemalari orasida ziddiyat mavjud
bo‘lib, shunga muvofiq, 
(bosh) va (tosh) birliklari orasida shakliy-
maziinuniy qarama-qarshilik munosabati amal qiladi. Yoki «birlik
son», «ko‘plik son» orasidagi semantik ziddiyat 
(kitob) va (kitoblar)
birliklarida ham shakliy (form al), ham mazmuniy (semantik) farqni
keltirib chiqaradi.
Tabiht, jamiyat va tafakkurdagi mavjudlik va taraqqiyotning
asosiy 
omili 
qarama-qarshiliklar 
birligi 
va 
kurashi 
qonuni
bo‘lganligi kabi lisoniy paradigmada birliklarni bir-biriga <-og‘lab
turuvchi, paradigmaning yashovchanligini ta’minlovchi omii lisoniy
45

---

ziddiyatdir. Demale, lisoniy ziddiyat falsafiy qarama-qarshilik birligi
va kurashi qonunning tildagi xususiylashmasi, voqelanishi.
L isoniy ziddiyatni aniqlash yoki lisoniy ziddiyatga bunday
yondashish ziddiyatli va ziddiyatsiz muiiosabatni farqlashni taqozo