R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

leksem asining xususiy ko'rinishi — juz’iylashishi. Birinchisida esa
bu n d ay munosabat mavjui emas. Shu boisdan 
«Gilos daraxtdir»
+4

---

tanzidagi hukmni aytish mantiqiy. Biroq 
«Ildiz daraxtdir» deyish
mumkin emas.
Tilshunoslikda lisoniy birlikning butun-bo‘lak munosabati
partonimik (part — qism , bo‘lak), tur-jins munosabati giponimik
munosabat deyiladi. Partonimik munosabatga kirishuvchi qismni
ifodalovchi birliklar 
partonim, giponimik munosabatga kirishuvchi
jins nomlari 
giponim deyiladi. Butunlik totonim va tur nomi
giperonim deyiladi.
0 ‘xshashlik (paradigmatik) munosabati o'zaro teng (pog'onali
munosabatdagi 
[daraxt] va [tana], [daraxt] va [gilos] birliklari
semantik qamrovi jihatdan teng emas edi), bir umumiy belgi
asosida birlashib, qator lio sil qiluvchi, ammo o ‘ziga xos belgilarga
ko‘ ra farqlanib turuvchi birliklarning o ‘zaro aloqasini ifodalaydi.
Yuqorida aytilganidek, paradigma a’zolari o ‘zaro teng bo‘lib,
nutqda bir xil o ‘rinni egallaydi va bir xil xususiyatga ega bo‘ladi.
Berilgan misoldagi 
[Halim], [Karim], [Halima] so ‘zlari o ‘zaro teng,
bir xil o ‘rinda kela oladi, biroq o ‘zaro farqlarga ham ega.
O ’zaro 
0
‘xshashlik munosabatida bo'lgan birliklarning bir-biri
bilan farqli xususiyati asosida qarama-qarshi qo‘yilishi 
ziddiyat
(oppozitsiya), ziddiyatga kirishayotgan paradigma a’zolari ziddiyat
a ’zosi deyiladi. Ziddiyatdagi birliklar o ‘zaro ma’lum bir belgi