R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

Izohlanayotgan 
fe’lning 
bo'sh 
o'rnini to'ldirishda sodda
to'ldiruvchi ham, kengaygan to'ldiruvchi ham bir xil mavqega ega
359

---

b o ‘ladi — u qancha kengaygan bo‘lmasin, baribir bir o ‘rinni
to'ldiradi. Bir so'zdan iborat to'ldiruvchiga harn, bir tiecha so‘z
bilan kengaygan t o ‘ldiruvchiga ham fe ’l valentligidan bitta bo‘sh
o ‘rin «ajratilgan».
Aniqlovchi
AniqLovchi ot bilan ifodalangan, shuningdek, bo'lak yoki
bo'lak 
b o ‘laklarining, 
undalma 
yoki 
kirish 
birikmalarinmg
kengaytiruvchisi. 
Tc‘ldiruvchi 
kabi 
aniqlovchi 
ham 
so‘z
kengaytiruvchisi sifatida gap tarkibida qatnasliayotgan otlarning
lu g ‘aviy valentligini to‘ldiradigan vosita sifatida namoyon bo‘ladi va
gap konstruktiv tuzilmasidan o‘rin egallaraaydi. Uning lisoniy
sathga aloqadorligi — muayyanlashuvchi otninig qanday valentligiga
m uvofiq kelishi va uni sintaktik aloqa bilan voqelantirishi.
A niqlovchi s o ‘z 
kengaytiaivchisi ekan, u istagan gap
b o ‘laklan ga tobelanishi mumkin:
1) k esim aniqlovchisi: 
Nilufar a ’lochi talaba;
2) ega. aniqlovchisi: 
Kimninggapito'g'ri;
3) h o l aniqlovchisi: 
So‘lim va xushhavo vodiyda o'rnashdilar;
4) toMdiruvchi aniqlovchisi: 
Bivting yomi ko'rgan bormi?
5) undalm a aniqlovchisi: 
Xayr endi, yashil vodiy, xushmanzara
tog ‘.
A n iqlovchi mustaqil holda biror bolakka bog‘lanishi ham,
kengaytiruvchilar tarkibida kelishi ham mumkin. Qiyoslang: