R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

tashqari, birikuvchi s o ‘z n in g sintaktik sh a k li 
([gui]
- bosh kelishik)
[ochmoq]
fe’lga 
-il
q o ‘s h im c h a s i q o 'sh ilish i natijasida o'zgarishga
uchragan.
D em ak , 
m a ’lum b o ‘ladiki, 
lek sem a n in g lisoniy valentligi
ikkiyoqlam a, m a ’noviy t o m o n i unga q a n d a y leksem a birika olishi
m e ’yori, chegarasini ko' r sat sa, sin tak tik to m o n i birikuvchi so'zning
qanday gram m atik q o 's h im c h a n i o lish in i belgilaydi.
G ranim atik shakl 
valentligi. 
L ek sem aga gram m atik shakl
q o ‘ shilganda ularning b irik u v ch ila ri sirasidi. jiddiy o'zgarish yuz
beradi. 
Shoirman
s o ‘z sh a k li — 
[-man]
s h a x s-so n qo'sh im ch asi bilan
birikmasdan o ld in , ya’n i
[shoir]
lek sem asi sifatida 
[men]
olm oshi
bilan birikish e h tiy o jig a ega em as 
edi. 
S h axs-son m a ’nosini
ifodalovchi 
(-man)
q o 'sh im c h a sin i qabul q ilgach , shunday ehtiyoj
tug'ildi. Bu eh tiyoj, zaru rat 
[-man]
q o ‘ shim chasida m ujassam , u II
shaxs birlik son s h a x s /s o n q o 'sh im c h a sin in g sintaktik ehtiyoji,
kengayish talabi, y a ’ni v a le n tlig i.
G ram m atik shakl o ‘zi qo'shilib kelgan leksem aning lisoniy
(m a’noviy va sintaktik) v a le n tlig in i yo kengaytiradi, yoki cheklaydi.
Masalan, egalik q o 's h im c h a s i o 'z i q o 'sh ilib kelgan ism turkumiga
m ansub so'zga q a ra tq ich k elishigi shaklida turgan boshqa ism bilan