R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

qilgan. Gapning darak v a so‘r o q b e lg ila ri bir butun holda birdaniga
voqelana olmaydi. Biroq A H V O LJMISdan tashqarida h a m b o ia
olmaydi. Har qanday sod d a g a p baribir 
[WPm] 
UMISi doírasidan
tashqariga chiqa olm aydi. Buni S o ‘f l Olloyor HAQ (UMIS) va sifat
(tajaJli, AHVO) munosabati m i so lid a mahorat bilan tasvirlaydi:
Subutiydir a n i n g (y a ’ni HAQning) sakkiz sifoti,
Sifot z o ti em as, na g ‘ayri zoti.
Mazmuni: H AQ ning s a k k iz ta sifati barqarordir, biroq ulardan
birortasi (o‘z -o ‘zicha, yakka h o l d a ) uning zoti (UM IS)ni tashkil
eta olmaydi.
Til, liso n , m e’y o r v a nutq munosabati
UM IS va AH VO m u n o s a b a ti dialektikaning (ya’n i butun
borliq - tabiat, jamiyat va i n s o n tafakkurining asosiy yashash)
qominiyatidan biri bo‘lganligi s a b a b li, u har bir fanda o‘z ig a xos
31

---

tarzda xususiylashadi. UMISning tildagi tajallisi 
lison, AHVOniki
esa 
nutq deb yuritiladi. Lison va nutqning majmui til deyiladi.
'Tilshunoslikda lisoniy va nutqiy jihatni farqlashga intilish
ushbu fan bilan tengdosh. Chunki har qanday fan cheksiz
hodisalarni umumlashtirislini o ‘z oldiga maqsad qilib qo;yadi.
X ususiy hodisalar zaïniridagi 
umumiylikni 
ko‘rishga intilish
bilishning har ikkala bosqichi (fahmiy va idrokiy)da ham mavjud.
Shu boisdan aytish mumkinki, bilishning fahmiy bosqichi mutlaq
xususiylik bilan o ‘ralashib qolmaganligi kabi, idrokiy bosqich ham
m utlaq umumiylikni — U M ISni tiklay olmaydi. Biroq har bosqich
o‘z vazifasiga ega. Chunki har bir davr o‘z fani oldiga muayyan