R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

shaharda —
hoi). 
Shaharda
yashaydigan akam keldi (skah aria —
in iq lo v ch in in g tarkibiy qism i,
h o i e m a s ) . B o sh kelishikdagi s o ‘z ega vazifasida ham
(Akam keldi),
e g a d a n b osh q a vazifada h am
(Akam o'qigan kitob)
kela oladi.
S h u n in g d e k , 
j o ‘ualish, 
o ‘rin-payt, 
chiqish 
kelishiklari 
ham
m u a y y a n gap b o ‘lagini shakllantirm aydi.
K e s im lik kategoriyasining m a ’nolari murakkab b o ‘lib, ular
q uyidagilardir:
a) tasd iq /in k or m a ’nosi;
b) mayl m a ’nosi;
d ) za m o n m a ’nosi;
e) shaxs m a ’nosi;
f) s o n m a ’nosi;
k) 
kesim ni shakllantirish va uni gapning egasi va hoi bilan
b o g 'la s li.
D e m a k , kesim lik kategoriyasida beshta m a ’noviy xususiyat va
bir sin ta k tik vazita m ujassam . «T asdiq/ink or, m ayl-m unosabat,
z a m o n , shaxs, son, m a’n osin i ifodalab, kesim ni shakllantirish va
u n in g g a p kengaytiruvchilari (ega, hoi) ga sintaktik m unosabatini
k o ‘rsa tish » — kesim lik kategoriyasining U G M si.
K e s im lik kategoriyasi shakllari u ch u n
shaxs, son , zam on ,
m ayl, ta sd iq /in k o r m a ’nolarini yaxlit ifodalash xos b o ‘lib, bu
m a ’n o b ir q o ‘sh im ch a bilan ham, bir n ech a q o 'sh im ch a bilan ham
ifodalam ishi m um kin. M asalan, 
kitobni o'qi
gapida 
( o ‘qi)
s o ‘zshakli
ik k in c h i sh axs, birlik, h ozirgi-k elasi za m o n , tasdiq m a ’nolari
v o q e la n g a n b o ‘lib, b itta nol shakl bilan yuzaga chiqqan.