R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

kabi u m u m iy v a chorvachilik atamalari, 
\quyruq\, [bovur], \patir],
[
tovoq], \kulchatoy\, [lochira] singari pazandachilik atamalari adabiy
tilga q ip ch oq shevalaridan kirib kelgan.
A dabiy tilning rivojlanishiga o‘zbek tilining o‘g ‘uz lahjasi ham
ma’lum darajada hissa qo'shgan. Buning uchun adabiy tildagi
[yoshullß, [o‘g ‘lon\,
[
buyon
] ,
[qaydin],
[
qorago‘z\
kabi qator
so ‘zlarni misol sifatida keltirish kifoya.
D e m a k , 
o ‘zbek 
milliy 
adabiy 
tilining 
sliakllanishi 
va
taraqqiyotida tayanch manba bo'lgan tarkiy an’ana bilan bir
qatorda b a relia lahja hamda shevalarning o‘ziga xos o ‘m i bor.
0
‘zbek tilining o‘rganilish tarixi va bosqichlari
0 ‘z b e k tilining o ‘rganilish tarixini quyidagicha davrlashtirish
m umkin :
I. IXI—X rV asrlar (Qadimgi turkiy tilshunoslik).
II. 
XV—
X IX asrlar (Eski turkiy tilshunoslik).
III. XX asrning boshidan XX asr 80-yillargacha (formai
o ‘zbek tilshunosligi).
IV. XX asm ing 80-yillaridan bugungi kungacha (substansial
o ‘zbek tilshunosligi).
I. 
bosqieh. 0 ‘zbek tilshunosligi fani Mahmud Koshg'ariyning
« D ev o n u lug‘o tit turk» asari bilan boshlanadi. Bu asar 1914-yilda
Turkiyaning Diyorbakir shahrida topilgan.
18

---

«Devonu lug‘otit turk» uch tomdan iborat b o iib , 1915—17 -
yillarda Istanbul 
shahrida nashr etilgan. Shu nashr asosida
K.Brokkelman bu a sa m i 1928-yilda nemischa taijimada nashr