Qоzоqbоy yO‘ldоshеv, vаlijоn qоdirоv, jаlоlbеk yO‘ldоshbеkоv



Download 11,62 Mb.
bet121/122
Sana22.07.2022
Hajmi11,62 Mb.
#835893
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   122
Bog'liq
9 sinf afabyot (1)

ARG‘UMOQ


(Azim S y n tarjimasi)

Yilqisi bilan mashhur,


Qadim qipchoq yerida


Oqib boradi uyur,


Kuygan o‘tlar selida.


Tomirimda qaynar qon,


Tulporidan saylab ber.


Yeldiray misli bo‘ron


Ostin-ustin bo‘lsin yer.


Yellar alanga olsin


Arg‘umoqning qonida.


Qiyoq, alaflar qolsin


Tuyoqlar to‘zonida.





360


Yashash, kurash nimadir,

Bilib qo‘ysin arg‘umoq.


Jasorat bizga taqdir,


Guldurab ketsin so‘qmoq!








Savol va topshiriqlar:













1.

http://eduportalAytsam,ko‘pdirozorim,

Yilqisi bilan mashhur, Qadim qipchoq yerida” satr arida qaysi




yurt ko‘zda tutilayotganini ayting.




2.

Oqib boradi uyur, Kuygan o‘tlar selida” shbihini .izohng




Nega o‘tlar kuygan va ular ne bois selga o‘xsh il yo ir deb o‘ylay-




siz?




3.

Yeldiray misli bo‘ron, Ostin-ustin bo‘lsin ye ” ifodasini




izohlashga urining.




4.

Yellar alanga olsin Arg‘umoqning q nida” tasvirini tushuntirib




bering.




5.

Qiyoq, alaflar qolsin Tuyoqlar

z nida” satrlari zamiridagi




hayotiy va badiiy ma’no haqida m

lohaza yuriting.

6.

Yashash, kurash nimadir, Bilib qo‘ysin arg‘umoq” satrlarining




mazmunini izohlang.




7.

Jasorat bizga taq ir, G ldirab ketsin so‘qmoq!” satrlaridan




qanday badiiy ma’no angla ingiz?




8.

Sizningcha, sh ’r agi arg‘umoq timsoli nimani anglatadi?

9.

She’rga chopayotgan arg‘umoqlar shiddatini ko‘chirishda qanday




vositalardan foydalanilganini aniqlang.

10.

She’rni yod oling.






MAMBET BOTIRNING QATL OLDIDAN AYTGANLARI


(Shavkat Rahmon tarjimasi)

“Bismilloh!


O‘zimni unutgayman olis yo‘lga tushganda, Jang-jadaldan to‘yganman,


Egarda tug‘ilgandim,





361


O‘lmoqdaman kishanda,

Tongda meni it kabi qiladilar sazoyi.


Horib terlagan otning hidini unutgayman,


So‘g‘ishlar urhosini unutgayman zindonda.


Tongda jismim burdalab, alangaga tutgaylar,


Shon-shuhratin yo‘qotgay boshim bunday vidoda


Unutgayman xotinlarning titrab-qaqshab t rganin,


Yalang‘och qilichdaydim,


Zang bosadi tig‘imni.


Chalajon bir ilonday tomog‘imda yur gim.


E, yo‘q,

Mening yuragim — pati yulingan shunqor.

Unutgayman,


Yagona najotkorim — Xud ni,


Unutgayman yong‘inlar, qirg‘inlar ham duoni”.


Hayhot, dashtda oy s zar


Barxanlarni qiyalab,


Moyalarga iliqib y radir nortuyalar.


Qozoqning qozonida vishillab sut toshadi,


Itlar z rikkani an bir-birin qonga bo‘yar,


Mamb botir zindonda ko‘kka qarab yotadi,


To‘lin oy-chi botirning qo‘liga nonday qo‘nar.








Savol va topshiriqlar:










1. “O‘zimni unutgayman olis yo‘lga tushganda” shaklidagi e’tirof




tabiatan kurashchan qahramonning qaysi jihatlarini aks ettiradi




deb o‘ylaysiz?

2.

Egarda tug‘ilgandim, O‘lmoqdaman kishanda” satrlari




zamiridagi hayotiy va badiiy ma’nolarni ifodalashga urining.

3.

Tongda meni it kabi qiladilar sazoyi” deyilishi sababini izoh-




lang.

http://eduportal

4. “Horib terlagan otning hidini unutgayman, So‘g‘ishlar urhosini



362






unutgayman­ zindonda” misralariga asoslanib qahramon hayot







tarzi haqida so‘zlang.

5.

Yalang‘och qilichdaydim, Zang bosadi tig‘imni” satrlari




zamiridagi ulkan anduhni izohlang va uning ifodalanish tarziga




e’tibor qarating. “Yalang‘och qilich”, “zang bosgan tig‘“ tashbih-




larining ildizlarini toping­.

6.

Chalajon bir ilonday tomog‘imda yuragim” satrida aks etgan




http://eduportal




ruhiy holat haqida o‘ylang. Chalajon ilon bilan bezovta y rak




timsollarini qiyoslang.

7.

Lirik qahramonning: “E, yo‘q, Mening yuragim p ti yu ing n




shunqor”, degan e’tirofini sharhlang.

8.

Hayhot, dashtda oy suzar Barxanla ni qiy l b” sviri q ysi




yurt manzaralarini ko‘z oldingizga kelti ganini ay ib, bu




tasvirning vazifasini tushuntiring.

9.

She’rning so‘nggi bandidagi tasvirni iz hlang. Tutqun dardining




miqyosi, fojiasining balandligi bilan turmushning shafqatsiz




oddiyligi o‘rtasidagi ziddiyatga e’tib qiling.

10.

Botir qo‘liga “nonday qo‘ngan oy” tasviri sizda qanday




tuyg‘ular uyg‘otganini ayting.

ТUNGI ТAQQOSLAR


(Siroji in Sayyid tarjimasi)

Sen — asalsan go‘yo,


esladimmi — tishlar sirqirar,


Sen — bir hazil,


ki dastingdan yurak zirqirar.


Men faqirman, kim ham xafa qilardi!


Do‘zax ko‘rdim, endi jannat istar dil.


Eh, nechun boshqalar seni sevadir,


sevmagin, o‘, ular odammas axir.


Kishnaydi, kishnab yo‘q qilar,


ular odam emas, ular – ayg‘irlar!


Тillarim tishlarni sindirganida,


ko‘zim kipriklarni kuydirganida,





363


Ayt, barchasin ko‘rib turib, dosh berib, tag‘in
odam deya sanalmoqqa qolurmi haqqim?

Тunlar qurbaqalardek bo‘zlamaslikning


aytgin chorasin.


Men seni sevaman









beva — faryodni,

http://eduportal







baliq — daryoni,










tulpor — keng yaylovni sevsa q nch ik







Men seni sevaman







noshud — shuhrat-shonni,







quyosh — sof osmonni sevgani y nglig‘.







Sen — ziqnasan, senga yashash son,







menga rizqin tutdi hatto gado ham,







go‘yoki go‘dakka sut bergan kabi.







O‘, men nomard, Xayy m b ‘lsaydim agar,







O‘, men nokas, Hofiz bo‘lsaydim agar,







O‘, Mahambet bo‘lsaydim agar










m rodimga yetardim balki!..







Faqat, barcha she’rlar yozib bitilgan.







Shun

ay s vgan

ilar tog‘-u dashtda ham,







Shun

ay s vgan

ilar quvnab, qon yutib,







O‘zgacha s vish ham mumkinmi yoki?..







M n s ni s vaman,










O‘zim sevganday!







Savol va topshiriqlar:

























1.




She’rdagi “…ular odam emas, ular – ayg‘irlar!” qatori ma’nosini







anglating.










2.




Тillarim tishlarni sindirganida, ko‘zim kipriklarni kuydirgani-







da” tarzidagi iqrorda shoirning qanday holati ifoda etilgan?

3.




She’rda shoir sevgisi darajasi aks etgan tasvirlarni sharhlang.

4.




Und shoirning badiiy mahorati aks etgan o‘rinlarni ko‘rsating.

5.




She’rning nomini izohlashga urining.

6.




She’rni yod oling.













364





Download 11,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish