Qoraqalpoq davlat universiteti

14-mavzu. Kasb-hunar so‘zlarini adabiy til me’yorlariga muvofiq tanlash va qo‘llash
I. Og‘zaki nutq:
▲1-tоpshiriq.Mаtnni o‘qing.O‘z bo‘lajak kasbingiz haqida suhbatlashing. Savollarga og‘zaki javob bering.


SHARAFLI KASB
lbtidoiy jamiyat davridayoq odamlar ovchilik, keyinroq esa chorvachilik, dehqonchilik, kosibchilik bilan shug‘ullanganlar. Jamiyat rivojlangan sari ortib borayotgan ehtiyoj va talabni qondirish uchun kasblar ham ko‘payib borgan. Bugungi kundajamiyatimizni novvoy, uchuvchi, huquqshunos, konstruktor, sartarosh, operator, oshpaz, soatsoz, shaxtyor, etikdo‘z, haydovchi, traktorchi, g‘isht teruvchi, suvoqchi, ekskovatorchi, buldozerchi, payvandchi, aktyor, bo‘yoqchi, xonanda, rassom, shifokor, musiqachi, sotuvchi, bastakor, duradgor, temirchi, hisobchi, naqqosh, chilangar, broker, yozuvchi, menenjer va hokazo kabi yuzlab kasblarsiz tasavvur etib bo‘lmaydi.
Ko‘pchiligimiz hali maktabga bormasimizdanoq, ayrimlarimiz esa maktabda o‘qiy boshlagach, o‘zimizga kasb tanlaymiz. Kimdir mashhur sportchi, kimdir taniqli jurnalist, yana kimdir mohir tikuvchi, tergovchi, quruvchi, kosmonavt, harbiy mutaxassis bo‘lishni orzu qiladi. Har birimiz shu ezgu orzuimizga erishish, tanlagan kasbimizni egallash uchun tinmay o‘qiymiz, izlanamiz, intilamiz.
Dunyoda shunday bir sharafli kasb egalari borki, ular ming yillardan beri barcha xalqlar orasida el-yurt hurmatiga sazovorbo‘lib keladi. Bu kasb ko‘pchiligimiz sevadigan o‘qituvchilikdir.





O‘qituvchi endigina atrof-olamni ko‘rib, uning ajoyibotlaridanhayratlanayotgan 7-8 yoshdagi bolalarga mo’jizalar yaratishni; yozish, o‘qish, hisoblash, go‘zallikni his qilish va o‘z taassurotlarini hikoya qilish, tasvirlash, kuylash orqali boshqalarga yetkazishni o‘rgatadi.
Ota-ona o‘z farzandini sogiom qilib o‘stiradi, kiyim-kechak, oziq-ovqat, o‘quv qurollari va boshqalar bilan ta’minlaydi, odob-axloq o‘rgatadi. O‘qituvchi ham har bir o‘quvchini o‘z farzandidek yaxshi ko‘rib, unga ta’lim-tarbiya beradi. O‘z o‘quvchisining tarbiyali, madaniyatli, bilimli, hunarli, hozirjavob, mehribon inson bo‘lib kamol topishi uchun bor bilimi hamdakuchini sarflaydi. U shogirdlarining har bir muvaffaqiyatidan o‘zi erishgan g‘alabadek quvonadi. Muvaffaqiyatsizligidan qayg‘uradi.
Mamlakatimizda ustoz-murrabiylarga hurmat-e’tibor katta. Har safar o‘quv yili tugashi bilan hurmatli ustozlarimiz ikki oylik mehnat ta'tiliga chiqadilar. Dam olish hamda salomatliklarini tiklash uchun respublikamiz va xorijdagi dam olish uylari, sanatoriya va kurortlarga yo’llanmalar olishadi. Davlat tomonidan yaratilgan turli imtiyozlardan foydalanadilar. Ko‘pchilik o‘qituvchilarimiz ijodkorligi, tashabbuskorligi, ta’lim-tarbiya berishdagi alohida xizmatlari uchun orden va medallar, «O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan o‘qituvchi», «O‘zbekiston Respublikasidaxizmat ko‘rsatgan yoshlar murabbiysi» kabi faxriy unvonlarga sazovor bo‘ladilar.
Biz savod o‘rgatgan, ta’lim-tarbiya bergan, ilm cho‘qqilariga yo‘l ko‘rsatgan muhtaram ustozlarimizni hech qachon unutmaymiz.