Qon tarkibi. Qonning umumiy taxlili. Mavzu: Qon shaklli elementlarini elektron xisoblagich yordamida xisoblash

Trombotsitov Fonio usuli yordamida miqdoriy aniqlash 

Panchenkov kapillyari bilan 14% li magniy sernokislыy yoki 6% li etilendiamintetraatsetat 
(EDTA) eritmasidan 25 mkl olinadi («75» belgisigacha) va probirkaga quyiladi; 

barmoqdan kapillyarni to‘la qilib qon olinadi ( «0» belgisigacha, 100 mkl ga teng) va qon 
probirkaga quyiladi; 

probirkani yaxshilab chayqatib, aralashmadan surtma tayyorlanadi, fiksatsiyalanadi va 
Romanovskiy — Gimza usuli bilan bo‘yaladi. Agar stabilizator sifatida magniy sernokislыy 
eritmasi olingan bo‘lsa, bo‘yash davomiyligi 2–3 soatni, EDTA eritmasi ishlatilgan bo‘lsa — 
30–45 minutni tashkil etadi; 

surtma chetiga — ingichka qismiga — immersion yog‘ suriladi;

1000 eritrotsit sanalganda uchragan, trombotsitlar miqdori xisoblanadi 
1 mkl qondagi eritrotsitlarni va 1000 eritrotsitga to‘g‘ri keladigan trombotsitlar sonini bilib, 1 
mkl qondagi trombotsitlarni sanash mumkin. 
Trombotsitlarning miqdoriy tarkibi 
norma: 180–320 x 10
9
/l (200–400 x 10
9
/l) 
Trombotsitlar soni ortadi:

mieloproliferativ jarayonlarda (eritremiya, mielofibroz);

surunkali yalllig‘lanish kasalliklari ( bo‘g‘imlarning revmatoid shikastlanishi, yarali 
kolit,tuberkulez, osteomielit, jigar sirrozi); 

yomon sifatli xosilalar (rak, limfoma, limfogranulematoz); 

qon ketish, gemolitik anemiya;

megaloblastik anemiyalardan tuzalish davri;

operatsiyalardan keyin;

splenektomiyadan keyingi xolat;

kortikosteroidlar bilan davolanganda.
Trombotsitlar sonining kamayishi (trombotsitopeniya): 

trombotsitlar xosil bo‘lishining kamayishi bilan bog‘liq, nasliy trombotsitopeniyalar (tug‘ma 
trombotsitopeniya, Uiskott — Oldrich sindromi, Bernar — Sule sindromi, CHediak — 
Xigasi anomaliyasi, Fankoni sindromi, YATCH lar qizilchasi, gistiotsitoz); 

qon kasalliklari (aplastik anemiya, megaloblast anemiyalar, leykozlar); 

---


suyak ko‘migi zararlanishi (saraton metastazlari, sil bilan zararlanishi, ionizirlovchi 
nurlanish); 

boshqa kasalliklar (siklik trombotsitopeniya, paroksizmal kechki gemoglobinuriya, 
gemolitiko-uremik sindrom, buyrak etishmovchiligi, jigar kasalliklari, tomirlar, taloq 
o‘smalari, eklampsiya, gipertireoz, gipotireoz); 

infeksiyalar (virusli, bakterial, rikketsiozlara, malyariya, toksoplazmoz, OIT-infeksiya); 

xomiladorlik, menstruatsiya;

dori preparatlari ta’sirida (sitostatiklar, analgetik, antigistamin vositalar, antibiotiklar, 
psixotrop dorilar, diuretiklar, talvasaga qarshi preparatlar, vitamin K, rezerpin, digoksin, 
geparin, nitroglitserin, prednizolon, estrogen va x.k.); 

alkogol, og‘ir tuzlar ta’siri;

trombotsitlar yo‘qotilishi kuchayishi natijasida yuzaga keladigan, trombotsitopeniyalar 
(trombotsitopenik purpura, gipersplenizm, TQTI-sindrom, qon ketishlar,gemodializ). 
Qon plastinkalari eritrotsitlar guruxli spetsifikligiga mo keladigan, guruxli spetsifiklikka 
ega. Buni trombotsitar massa kuyishda e’tiborga olish zarur.