Qarshi muhandislik iqtisodiyot institui neft va gaz fakulteti «texnologik mashinalar va jihozlar» kafedrasi

9-rasm. Tеmpеratura kuchlanishlarini kompеnsatsiya 
qiluvchi issiqlik almashinish qurilmalarining tuzilishi. 
A - linza kompеnsatorli: 1 - qobiq; 2 – isitu 
vchi truba; 3 - linzali kompеnsator. 
B - U-simon trubali: 1 - qopqoq; 2 - qobiq; 
3 - U-simon isituvchi trubalar. 
10-rasm. Harakatchan qalpoqchali is- 
siqlik almashinish qurilmasi. 
1 - qobiq; 2 - isituvchi trubalar; 
3 - harakatchan qalpoqcha. 

---

118 
11-rasm. Qo`shaloq trubali qobiq-trubali issiqlik 
almashinish qurilmasi. 
1, 3 - tеshikli panjara; 2 - ichki truba; 
4 - tashqi truba. 
Qobiq - trubali issiqlik almashinish qurilmalari suyuqlik va 
kondensastiyalanayotgan bug` orasida issiqlik almashinish uchun qo`llaniladi. 
Odatda suyuq faza trubalar ichiga yo`naltiriladi, bug` esa - trubalararo 
bo`shliqqa. 
Qobiq - trubali issiqlik almashinish qurilmalarining afzalliklari: ixcham, 
metall sarfi kam, U-simon trubali qurilmadan tashqari hamma qurilmalardagi 
trubalar ichini tozalash nisbatan oson. 
Kamchiliklari: issiqlik eltkichlar tezligini oshirish murakkab (ko`p yo`lli 
qurilmalardan tashqari); trubalararo bo`shliqni tozalash qiyin; trubalararo 
bo`shliqni kuzatish va ta’mirlash uchun imkoniyatlar chegaranlangan; 
razvalstovka va payvandlashga moyil bo`lmagan materiallardan, bu turdagi 
qurilmalarni yasash murakkab. 
NAZORAT SAVOLLARI 
1.
Qobiq-quvurli issiqlik almashgichlarda quvurlar quvur to‘rlariga 
necha xil usullar yordamida biriktirilgan bo‘ladi? 
2.
Qobiq-quvurli issiqlik almashgichlarda nima sababdan isituvchi 
agent uskunaning yuqorigi qismidan, isitilayotgan muhit esa uning pastki 
qismidan quvurlar ichiga beriladi? 
3.
Ko‘p yo‘lli issiqlik almashgichlarda nima sababdan uskunaning 
qopqog‘i bilan quvur to‘rining orasiga to‘siqlar o‘rnatiladi?