Qarshi davlat universiteti kimyo kafedrasi noorganik kimyo fanidan

Massalar ta’siri qonunini qo‘llaganda reaksiya tezligi konsentratsiyaning nechanchi darajasiga bog‘liqligini ko‘rsatuvchi son reaksiyaning tartibini ko‘rsatadi.

Reaksiyalar birinchi tartibli (V=kC), ikkinchi tartibli (V=kC²), uchinchi tartibli (V=kC³), nolinchi va kasr tartibli bo‘lishi mumkin. Kasr tartibli reaksiyalar geterogen jarayonlarda kuzatiladi va bunday reaksiyalarda moddaning reaksion muhitga kiritilishi uning sarflanishidan yuqori bo‘lar ekan. Nolinchi tartibli reaksiyalarda (V=k) reaksiya tezligi konsentratsiyaga bog‘liq emas.

1-jadval.

Reaksiyaning molekulyarligi va tartibi

Monomolekularli reaksiyalar, odatda birinchi tartiblidir: