Qarshi davlat universiteti iqtisodiyot kafedrasi davlat boshqaruvida inson resurslari

Davlat organlarida mukofotlash turlari. Mukofotlash chora-tadbirlari muayyan shaxslar ehtiyojlarini hisobga olgan holda ishlab chiqilishi lozim. Davlat xizmatchisining ishga qiziqishini tegishli mukofotlash usuli orqali oʻzgartirish mumkin. Rahbarlar uchun bu mukofotlar bir xil shaklda emas, balki xodimlarning shaxsiy ehtiyojlariga muvofiq ishlatilishi kerak, degan ma’noni anglatadi.
Davlat boshqaruvida xodimlarni mukofotlash – oldindan belgilab qoʻyilgan natijalarga erishish imkonini beradigan joʻshqin mehnat faoliyatini tashkil etish maqsadida xodimning muhim ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish, unda mehnatga qiziqish (motiv)ni shakllantirish uchun zarur shart-shaaroitlarni yaratishni koʻzda tutadi. Mehnatga qiziqtirish va davlat xizmatchilarini mukofotlash tizimi muayyan asos – mehnat faoliyatining me’yoriy darajasiga tayanishi kerak. Davlat xizmatchisining mehnat munosabatlariga jalb etilishining oʻzi uning oldindan kelishilgan, muayyan ish haqi hisobiga muayyan vazifalarni bajarishini nazarda tutadi.
Davlat boshqaruvida xodimlarni mukofotlash quyidagi funksiyalar asosida amalga oshiriladi:
iqtisodiy funksiya: eng avvalo, davlat boshqaruvida xodimlarni mukofotlash, ishlab chiqarish samaradorligini oshirishga koʻmaklashishda namoyon boʻladi. Bu mehnat unumdorligining oshishi va mahsulot sifatining yaxshilanishida oʻz ifodasini topadi;
axloqiy funksiya: u davlat boshqaruvida xodimlarni mukofotlash, faol hayotiy pozitsiyani, jamiyatda soGʻlom axloqiy-ijtimoiy muhitni shakllantiradi. Bunda ragʻbatlantirish tizimini an’analar va tarixiy tajribani hisobga olgan holda shakllantirish katta ahamiyatga ega;
ijtimoiy funksiya: u jamiyatning ijtimoiy tizimini daromadlarning turli darajasini hisobga olgan holda shakllantirish bilan ta’minlanadi. Ushbu daromadlar esa ragʻbatlantirish omillarining turli insonlarga ta’siriga koʻp jihatdan bogʻliqdir. Umuman olganda ehtiyojlarni shakllantirish pirovard natijada shaxsni rivojlantirish, jamiyatda mehnatni tashkil etish va ragʻbatlantirishga bogʻliqligi yaxshi ma’lum.