https://hozir.org/ozbekiston-respublikasi-xalq-talim-vazirligi-abdulla-qodiriy-n.html?page=2
No’xat ekinida uchraydigan zararkunandalar va kasalliklar
No‘xat o‘simligi hosildorligiga salbiy ta’sir etuvchi omillardan biri, bu no‘xatning kasallik va zararkunandalari hisoblanadi.No'xat butalaridagi bunday zararli hasharotlar barg qurtlari, no'xat emi yoki bog 'va karam podalari kabi yashashi mumkin. O'simliklar barglari plitalaridagi varaqalar va belkuraklarni tuxum qo'yishni amalga oshiradi. Yaprak qurtlari lichinkalari o'z-o'zidan o'ralgan holda o'simliklarni yeyishadi va tırtıllar erdan yuqorida joylashgan butaning qismlarini maydalashadi. Shu bilan birga, kelebek mo'ynalari ularning tuxum qo'yadigan joylarini barglar, mevalar va gullar yuzasida tashkil qiladi va 7 kundan so'ng no'xatlarni faol ravishda yutib yuboradigan lichinkalar paydo bo'ladi No'xat uchun eng xavfli, chang, chiriyotgan va mozaik kabi kasalliklar. Mozaik virusli kasallik bo'lib, bugungi kunda davolash uchun samarali dori mavjud emas. Profilaktika maqsadida bug'doyning aylanish va agrotexnologiya qoidalarini esdan chiqarmaslik kerak, shuningdek, urug 'tayyorlash jarayonini amalga oshirishga ishonch hosil qilish kerak. Ta'sirli butalar o'sishi dastlab sekinlashadi va barglarning kıvırcıklığı paydo bo'ladi va chinor kenarlarda hosil bo'ladi. Biroz vaqt o'tgach, barglar nekrotik dog'lar paydo bo'ladi, tomirlar rangini yo'qotadi.
Speaoteka (chang chiriyotgan) qo'ziqorin kasalligi. Enfekte qilingan o'simlikning antenna qismida yuzaga keladigan oq rangli patina hosil bo'ladi, avval u butaning pastki qismida paydo bo'ladi va keyin uni butunlay yopadi. Kasallik o'sib ulg'ayganligi sababli, mevaning xiralashishi va o'limi kuzatiladi va infektsiyalangan jarohatlar va barglar qora va o'limga aylanadi.
Un shudring kasalligi. Un shudring kasalligi bilan odiy no’xat, mahalliy no’xat, loviyalar, mosh, lo’biya, soya, yasmiq, china kabi o’simliklar va dukkakli yem-xashakli beda, sebarga, esparset va boshqa ekinlar zararlanadi.
Kasallikning asosiy belgisi o’simlikning barg va poyalarida unsimon oq novvosimon g’ubor hosil bo’ladi, u sekin-asta kulrang tusga kiradi va g’uborda qora nuqtalar (zamburug’ning kleystokarpiyalari) hosil bo’ladi. o’simlikning zararlangan qismi sarg’ayadi va qurib qoladi.
Un shudring kasalligini xaltali zamburug’lar sinfiga mansub Erysiphe communis va Leveilulla taurice keltirib chiqaradi. Bu zamburug’lar o’simlikiarning o’sish davrida konidiyalari bilan tarqaladi va kleystokarpiya holida o’simliklar qoldig’ida qishlaydi.
Un shudring kasalligiga qarshi kurashish choralari:
1. Almashlab ekish. 2. Bir yillik dukkakli o’simliklar qoldig’ini yig’ib olish va yo’qotish. 3. Bir yillik o’simliklar yig’ib olingandan keyin yerni kuzgi shudgor davrida oltingugurt kukuni va ohak aralashmasi olib (1:1 nisbatda gektariga 20—30 kg hisobida) changlash.
Zararlangan o‘simliklarning barglari quriydi, shoxlari kasallangan joyidan sinadi. Qisman zararlangan o‘simlik dukkaklarida yumaloq kulrang dog‘ paydo bo‘ladi va asta-sekin ichidagi urug‘ni ham zararlaydi. Urug‘lar erta zararlansa, ular umuman rivojlanmaydi, urug‘lar kechroq zararlansa puch bo‘ladi va unuvchanligini yo‘qotadi.
Askoxitoz kasalligiga qarshi kurashish choralari: 1. Almashlab ekish. 2. Bir yillik dukkakli o’simliklar qoldiqlarini yig’ib olib yo’qotish, keyin yerlarni kuzgi shudgor qilish. 3. Ekishdan oldin preparatlar bilan dorilash
Do'stlaringiz bilan baham: |