Q. P. Arslonov

 
25-rasm. Tayoq bilan bajariladigan mashqlar. 
Juft-juft bo‘lib bajariladigan mashqlar: tayog‘i bilan sherigining 
tayog‘iga o‘ng tomonidan yuqoriga, chap tomondan yuqoriga; o‘ng 
tomonidan pastga, chap tomonidan pastga. Avval sekin asta muayyan 
kuch bilan keyin esa tez va maksimal tezlik bilan uriladi (25-a rasm). 
Mashq bir-ikki minut uzluksiz, navbati bilan bajariladi keyin esa 
qo‘llar bo‘shashtiriladi ikki tayoqni sherigiga dioganal bo‘yicha 
navbati bilan o‘ng qo‘li bilan o‘ng qo‘liga, chap qo‘li bilan chap 

---

148 
qo‘liga irg‘itish va ushlab olish (25 b-rasm). Mashq dastlab sekin, 
so‘ngra chaqqon va maksimal tezlikda bajariladi. 
Xuddi shunday ammo endi bir yo‘la ikkita tayoqni irg‘itish va 
ushlab olish va so‘ngra goh ikki tayoqni goh bir tayoqni galam-galdan 
irg‘itib olish. Mashq tezligini oshirish hamda uni oldinga va orqaga 
harakatlanib bajarish hisobiga murakkablashtiriladi. Bunda sherigi 
oraliq masofani saqlashga harakat qilishi kerak. 
Tayoqni vertikal holatda ikki qo‘l bilan ushlab turib, sherigini 
oraliqdagi chiziqdan tortib o‘tkazish mashqi (25-v rasm). Xuddi shu 
mashqni tayoqni gorizantal holda ushlab bajarish (25-g rasm). 
2 6 - r a s m . A r q o n c h a b i l a n b a j a r i l a d i g a n
m a s h q l a r .
 
Arqoncha 
bilan 
bajariladigan 
mashqlar 
kurashchining 
chidamliligini va chaqqonligini rivojlantirish maqsadida qo‘llaniladi. 
Bunda arqonchada o‘ng va chap oyoqda navbati bilan sakralash (26-
rasm); arqoncha har bir aylanib kеlganda avval faqat bir oyoqda kеyin 
ikkinchi oyoqda sakrash; shundan so‘ng ikki oyoqlab sakrab o‘tish; 
so‘ngra bir sakraganda arqonchani ikki-uch marta aylantirish 
harakatlari amalga oshiriladi. Mashqlar turgan joyda va harakatda 2-3 
minutda bajariladi. 1 minut pauza qilib, yana 3-4 marta takrorlanadi. 
2 7 - r a s m . R е z i n a b i l a n b a j a r i l a d i g a n m a s h q l a r .

---

149 
Shuningdеk rеzina bovliq (lenta) bilan bajariladigan mashqlar 
ham kurashchining chidamliligini va chaqqonligini rivojlantirishga 
yordam bеradi. Bunda rezina bovliqni mahkamlab qo‘yish hamda 
navbatma-navbat o‘ng va chap qo‘l bilan yoki bir yo‘la ikkala qo‘l 
bilan bovliqni cho‘zish va qo‘yib yuborish.(26-a rasm) amalga 
oshiriladi. Mashqni 1-2 minut mobaynida turli tezlik bilan so‘ngra 
qo‘l muskullarini bo‘shashtirish va siljitish bajariladi. Bovliq old old 
tomondan va orqasidan bir oyoq bilan bosib oldin o‘ng, keyin chap 
qo‘l bilan tortib cho‘ziladi. Asosiy mashqlar rеzinani ikki qo‘llab 
ushlab, ko‘krakni oldida cho‘zish, rеzinaning bir uchini oyog‘iga 
mahkamlab, yеlka tomondan bitta (o‘ng yo chap) qo‘l bilan tortish. 
(27-b rasm). Xuddi shu harakatlarni yotgan holda bajarish mumkin.