Пул ва банклар (1-модуль). Пул ва банкларнинг назарий асослари



Download 1,33 Mb.
bet30/103
Sana29.04.2022
Hajmi1,33 Mb.
#594885
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   103
Bog'liq
pul va banklar maruza

2 – савол баёни: Миллий валюта - муайян давлат (давлат марказий банки) томонидан чиқариладиган валюта. Биринчи навбатда мамлакат ҳудудида, қуввати ва ҳолатига қараб ташқи савдо ва халқаро ҳисобкитоб ишларида қўлланилади. Миллий валюта – миллий ифтихор, давлат мустақиллигининг рамзи, суверен давлатга хос белгидир. Бу республикага тегишли умумий бойлик ва мулкдир.
Ўзбекистон 1991 йилда мустақилликка эришгач, орадан 3 йил ўтиб муомалага киритилган ва айни пайтгача ўзгармай келаётган миллий валюта - сўм республиканинг барча ҳудудида ягона тўлов воситаси сифатида амал қилиб келмоқда. Сўмнинг дунёга келиш тарихи барчага қизиқлигини инобатга олиб, у ҳақидаги 8та фактни эътиборингизга ҳавола этамиз.
1. Қирқиб олинадиган бир марталик купон. Ўзбекистон Республикаси 1991 йил 31 августда мустақилликка эришгани эълон қилингач, мамлакатда совет рубли пул бирлиги сифатида муомалада қолаверган эди. 1992 йилнинг январидан истеъмол бозорини ҳимоялаш ва маҳсулотларни фақат Ўзбекистон фуқароларига сотиш учун бир марталик купонлар босиб чиқарилган. 1993 йилнинг 15 ноябрида сўм-купон чиқарилганидан сўнг 1 ҳафта ўтиб – 22 ноябргача газета қоғозида чоп этилган ва ташкилотининг муҳри уриладиган карточкаси қирқиб олинувчи бир марталик купонлар амал қилган.
Озиқ-овқат дўконлари, умумий овқатланиш корхоналарида купонларнинг нақд пулда тўланиши керак бўлган ҳисобга яраша қисми қайчида қирқиб олинган. Бундай купонлар 10+25=35, 50, 100, 150, 200, 350, 500, 1000, 2000, 3000, 5000 рублга яраша карточкалар билан чоп этилган.
2. Сўм-купон даври. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг «Ўзбекистон Республикаси ҳудудида параллел тўлов воситаси сифатида «сўм-купонлар»ни муомалага киритиш тўғрисида»ги 1993 йил 12 ноябрдаги №550-сонли қарорига кўра, ички бозорни ортиқча рубль массасидан ҳимоялаш, аҳолига пул маблағларини тўлашни ўз вақтида таъминлаш мақсадида 1961–1992 йилларда амалда бўлган совет рублига 1:1 нисбатда 1993 йил 15 ноябрдан бошлаб муомалага киритилади.
1, 3, 5, 10, 25, 50, 100, 200, 500, 1000, 5000, 10000 сўмлик пулларнинг барчасининг олд қисмида Ўзбекистон герби ва пул номинали, орқа қисмида эса Самарқанддаги Регистон майдонида жойлашган Шердор мадрасасининг сурати туширилган эди. 1, 3, 5, 10, 25 сўмлик пуллар 120 х 61 мм ўлчамда, 50, 100, 200, 500, 1000, 5000, 10000 сўмлик пуллар 144 х 69 мм ўлчамда ясалган. Сўм-купон Англиядаги «Harrison & Sons Ltd» босмахонасида чоп этилган. Сўм-купонлар 9,5 ой муомалада бўлиб, 1994 йилнинг 1 июлидан бошлаб Ўзбекистоннинг миллий валютаси — сўм муомалага киритилганидан сўнг ҳам, 1994 йилнинг 1 августига қадар амал қилган.

Download 1,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish