Psixologiya va gumanitar fanlar kafedrasi

Uilyam Okkam hayoti: Ingliz faylasufi Uilyam Okkam Londonning janubiy g‘arbida joylashgan Okkam shaharchasida tug‘ilib o‘sdi. U Oksford dorilfununining ilohiyotchi olimi Duns Skott (1266-1308) qo‘lida ta’lim oldi. Uilyam 1324-yilga qadar Oksford dorilfununida tahsil oldi va o‘qituvchilik qildi. Bu ilm dargohida teztez ilmiy munozaralar, mubohasa, himoyalar o‘tkazilib turilardi. Ilmiy bahslarda odatda talabalar o'zlarining muayyan fikrlarini o'rtaga tashlashar, boshqa qatnashchilar esa unga e’tiroz bildirishardi. Talaba o‘z fikrini qa’tiy himoya qilib, ularga munosib javob berishi munozara ishtirokchilarining asosiy sharti hisoblanardi. Bunday bahslar odatda keskin, hayajonli bir vaziyatda o‘tar va ko‘pincha mushtlashuv biian tugardi. Uilyam ilohiyot magistri darajasiga erishgan olim. U fan tarixida yangi uslubiy qoidalar muallifi sifatida nom qoldirdi. Faylasufning bu qoidalari keyinchalik «Okkam ustarasi» deb nom olgan. Okkamning mashhur «ustarasi»ni o‘simlikning ortiqcha novdalarini kesib tashlovchi (okqaychi kabi bilish, anglash daraxtidagi tekinxo‘r atamalami yo‘qotishga xizmat qilgan. Okkam ilmiy bilish uslubida oddiylik, soddalik tamoyillariga rioya etishni afzal hisoblagan.
Seminar mashg’uloti uchun savollar:
1. . V-XI asrlarda Yevropa psixologiyasining ruh va ruhiy hayot haqidagi qarashlari?
2. Damaskin ta’limoti qanday ta’limot?
3. Foma Akvinskiy mo‘tadil realizm g’oyasiga kora qarashlari nimada ifodalanadi?
Klaster
V-XI asrlarda Yevropa psixologiyasida qanday ta’limotlar rivojlangan?




Darslik va o‘quv qo‘llanmalar ro‘yxati:
1. N. S. Jo‘rayev, D.A. Saliyeva, N. A. Sultonova “Psixologiya tarixi” Toshkent “Noshir” -2019y;
2. Davletshin M.G. “Psixologiya tarixi” dastur. T. -1996-y.
3. David G. Mayers “Psychology ninth addition in moduls” 2010-y
4. Nishonova Z. T. “Psixologiya tarixi” T -2002-y.
8. Xayrullayev M.M. “ 0‘zbekistonda ijtimoiy-falsafiy fikrlar tarixidan lavhalar”. Toshkent -1995-y.
9. E. G‘oziyev “Tafakkur psixologiyasi” Toshkent. 0 ‘qituvchi - 1990-y.