Primatlarning asosiy evolyutsion bosqichlari

Primatlar evolyutsiyasi

Lekin dastlabki kishilik guruhlarining o‘zaro munosabatlari to‘g‘risida aniq bir fikr aytish qiyin albatta. Ehtimol har bir kollektiv yoki guruhlarning o‘z yo‘lboshchisi, yetakchisi bo‘lgandir. Mazkur gruppaning yetakchisi erkak bo‘lganmi, yoki ayolmi, bu bizga ma’lum emas. Bu shak-shudhasiz uydurma bo‘lib, ular yuqori tabaqaga mnsub kishilar manfaatini ximiya qilishga qaratilgandir. Ishlab chiqarish kuchlari o‘sa bordi. Kuchlarning rivojlana borishi natijasida ijtimoiy hayotda ham katta o‘zgarishlar sodir bo‘laboshladi. Bu o‘zgarishlar ibtidoiy jamoa tuzumi davridagi ishlabchiqarish kuchlarining rivojlanishida xususan mehnat qurollarining takomilashuvida ko‘zga tashlanadi. Qadimgi paleolit davrida qurollarning xili juda oz bo‘lib, ular juda ham sodda ishlangan edi. Lekin qadimgi paleolitning oxiri va so‘ngi tosh asrning boshlariga kelganda manzara butunlay o‘zgarib, toshdan tarashlag‘ich, qirg‘ich teshgich va nayza uchlari, yer kavlag‘ich qurollari vujudga keldi. Undan tashqari suyakdan va yog‘ochdan bigiz, igna, so‘yil, nayza uchlari va boshqa murakkabroq, asboblar uchun moslamalar yasashga erishildi. Baliq ovlashning rivojlanishi munosabati bilan teskari tipli garpun kashf qilinishi ham ana shu davri mansubdir.