Primatlarning asosiy evolyutsion bosqichlari

G‘oyaviy tasavvurlarning manbalari Ibtidoiy to‘da davrida mafkuraviy tasavvurlar qanday bo‘lganligi masalasini ham rekonstruksiya qilish murakkab masala bo‘lib kelgan. Bunday tasavvurlarni bilib olishda neandertal odamlarining qabr topilmalari katta ahamiyatga ega. Eng qadimgi odamlarning topilma suyak qoldiqlari asosan teginilgan qatlamlardan topilgan. Bunday holatning yuz berishiga, avvalo, to‘rtlamchi davrda doimiy yuz berib turadigan tektonik faoliyat sabab bo‘lgan. Tektonik harakatlar yer qatlamlari va qobig‘ining birlamchi yotqizig‘iga putur yetkazgan, ayrim holatlarda qatlamlar aralashib ketgan. Teginilmagan holatdagi qatlam bilan bog‘liq bizgacha yetib kelgan topilmalar ashell va muster davrlariga tegishli bo‘lib, neandertallarga taalluqlidir. Hozirgi vaqtda bunday topilmalar odatda qabr tipida bo‘lib, bunday yodgorliklarning ko‘plari fanda ma’lum. Arxeologlar antropologlarning hamkorligida izchillik bilan bunday yodgorliklarni o‘rganishib, ularning maxsus o‘ylab ko‘milganligini ko‘rsatmoqda. Bu topilmalarning deyarli barchasi g‘or makonning chegara qismida, maxsus qazilgan chuqurda, madaniy qatlam bilan birga kuzatilingan. Dafn qilinganlar yon tomonga, uxlayotgan ko‘rinishda ko‘milgan.[1] Nima sababdan neandertallar o‘zlarining vafot etgan kishilarini ko‘mishgan? Bu masala tadqiqotchilarda katta e’tibor tug‘dirish bilan, qiziqarli va qizg‘in mulohazalarni ham keltirib chiqardi. [1]Conrad Phillip KottakCultural Anthropology. A.Begmatov tarjimasi . Toshkent 2004 y 123 b