Pisa -2021 tadqiqotining ustuvor yo‘nalishi: matematik savodxonlikni baholash

Mahsulotlar ro‘yhati
O‘simlik yog‘i:	60 ml
Sirka:	30 ml
Soya sousi:	10 ml

Siz salat uchun sous tayyorlamoqchisiz.Quyida 100 ml sous tayyorlash uchun kerak bo‘ladigan mahsulotlar ro‘yxati berilgan.
1-SAVOL
150 ml sous tayyorlash uchun necha millilitr o‘simlik yog‘i kerak bo‘ladi?

TOMCHINING TUSHISH TEZLIGI

D=
Tibbiyotda bemor tomiriga suyuqliklarni yuborishda dorini tomchilab quyish amaliyotidan foydalaniladi.Hamshira dori tomchilarining Tushish tezligi (D) ni o‘lchash uchun har minutda qancha tomchi
tushayotganini hisobga olishi lozim.Hamshira tomchilarning tushish tezligi uchun formuladan foydalanadi.
𝑘𝑉
60𝑛
Bunda: k – hajm birligidagi tomchi miqdori, 1 millilitrdagi tomchilar soni;
V – dorining umumiy hajmi (millilitrlarda);
n – dori tomib tugashi uchun ketadigan vaqt (soatlarda).
O‘quvchi tomonidan quyidagi mazmunda javoblar berilganda, ushbu javoblar to‘liq qabul qilinadi va to‘liq kredit beriladi:
360 yoki shakl almashtirish va o‘rniga qo‘yish to‘g‘ri keltirilgan.

• 360;
• (60 ∙ 3 ∙ 50) : 25 [shakl almashtirish va o‘rniga qo‘yish to‘g‘ri bajarilgan].

O‘quvchi tomonidan quyidagi mazmunda javoblar berilganda, ushbu javoblar qabul qilinmaydi va kredit berilmaydi:
boshqa javoblar bo‘lsa; javob berilmagan bo‘lsa.
Izoh.
Mazkur masalani yechishda katta ahamiyat kasb etadigan omil – formulalar bilan ishlay olishdir. Formuladagi V ni boshqa o‘zgaruvchilar orqali ifodalab, berilgan uchta kattalikning son qiymatini o‘rniga qo‘yish talab qilinadi. Ammo bunday qilinsa, yana boshqa qiyinchilik yuzaga keladi, ya’ni ko‘rsatilgan qiymatlar qaysi o‘zgaruvchining qiymatlarini qabul qilishini to‘g‘ri aniqlay olish talab etiladi. Masala shartida D=50 tomchi ekani yaqqol ko‘rsatilgan. Bundan ko‘rinib turibdiki,topshiriqning boshida berilgan matnga e’tibor berilsa, k=25, n=3 ekani ma’lum bo‘ladi.Savol o‘quvchilar uchun tanish, lekin o‘zgaruvchilar- ning qiymatlarini aniqlashda qiynalganlar. Mazkur masalani yechishda Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (OECD) tarkibidagi davlatlarning o‘quvchilari taxminan 32 % , Rossiya davlatining o‘quvchilari 36% gina natija ko‘rsatgan
2-savol : Shuningdek, hamshira tomchining tushish tezligi – D dan foydalanib,dorining miqdori V ni hisoblashi kerak. Minutiga 50 tomchidan tushayotgan tomchidori bemorga uch soat mobaynida berilishi kerak. Bu dorining hajm birligidagi tomchilar soni har bir millilitrda 25 tomchiga teng. Tomchidorining millilitrdagi hajmi qancha?