Мактабгача болалар муассасаларида жамланадиган болаларнинг сони ва ёш гуруҳлари.
Гурухлар
Ёши
Гурухлардаги ўринлар сони
Илк болалик
гурухи
1-илк болалик гурухи
1 ёшгача
10
2-илк болалик гурухи
1 ёшдан
ёшгача
-
2
15
1 кичик
гурух
2 ёшдан
ёшгача
-
3
15
Мактаб
олди гурухи
2 кичик
гурух
3 ёшдан
ёшгача
-
4
20
Ўрта гурух
4 ёшдан
ёшгача
-
5
20
Катта гурух
5 ёшдан
ёшгача
-
6
20
Тайёрлов гурухи
6 ёшдан
ёшгача
-
7
20
Мактабгача болалар муассасаларининг йер майдонининг ўлчамлари битта ўринга қуйидаги равишда режалаштирилади: 100 ўрингача бўлган боғча – яслиларда 40 кв м дан битта болага 100 ва ундан ортиқ ўринли боғча яслиларда битта болага 35кв м майдон ажратилади.
Мактабгача боллалар муассасалари йер майдонида қуйидаги мунтақалар
(зоналар) кўзда тутилади; гурух майдонлари, умумий жисмоний тарбия, ҳовли боғ, ҳўжалик ва кўкаламзорлаштирилган майдон.
Болалар ясли боғчалари алоҳида биноларда баландлиги икки қаватдан ошмаслиги керак. Бинонинг комплексида алоҳида гурух ячейкалари ва хўжалик хизмати хоналари жойлаштирилиши лозим. Хўжалик хизмат хоналарига: овқат тайёрлаш, кир ювиш, хўжалик хизмати ва тиббий хоналар киради.
Боғча ёшидаги гурухлар гурух ячейкасининг таркиби қабулхона, ъйнаш ва гурух хоналари, ухлаш, ҳожатнхона ва буффет – ювиш хоналаридан ташкил топиши керак. Юз ва ундан ортиқ ўринли мактабгача тарбия ёшдаги болалар муассасаларида мусиқа ва гимнастика машғулотлари учун алоҳида ёки бирлаштирилган заллар ажратилади
4-МАВЗУ: ЎҚУВ ЖАРАЙОННИ ТАСҲКИЛЛАСҲТИРИСҲДА САНИТАРИК-ГИГИЕНИК ТАЛАБЛАР .
мтмни сув билан таъминлаш, ёруғлик ва санитарияни мазмунига
бўлган гигийеник талаблар.
Машғулотнинг мақсади. Ўқув тарбия ва меҳнат жараёни тавсифига жиҳозларнинг мос келиши; ушбу жиҳозлар қўлланилганда тана ҳолати, уларнинг гурух, ётоқхона, ўқув ва бошқа хоналарда жойлаштирилиши; жиҳозларнинг санитарй ҳолати устидан санитария назоратини ўтказиш учун билимлар ва малакаларни егаллаш.
Бунинг учун қуйидаги услубларни ўрганиш лозим.
1.мактабгача болалар муассасалари ва умумтаълим мактаб учун жиҳозларни танлаш ва белгилаш.
2.жиҳозларни жойлаштиришни баҳолаш.
3. болаларнинг тўғри ўтиришини баҳолаш
Болалар ва ўсмирлар муассасаларидаги жиҳозлар мутаносиблиги умумтарбия ва маҳнат жараёнини тўлақонли ўтказишга ёрдам беради. Бир вақтнинг ўзида жиҳозлар машғулотлар давомида тананинг тўғри ҳолатда бўлишига шароит яратиб бериши керак. Шундай қилиб, ДСЕНМ БЎГ бўлими шифокори болалар ва ўсмирлар муассасаларидаги барча жиҳозлар устидан санитария назоратини ўтказади.
Мактабгача тарбия ёшидаги болалар учун турли хил ўлчамдаги болалар столлари, стул – ўтирғичлари, краватлар МБМларда ва уй шароитида фойдаланишга тавсия етилади. Болалар столларининг тўрт хил тури ишлаб чиқарилиши лозим.
1,5-5 ёшгача болалар учун 4 ўринли столлар.5-7ёшли болалар учун ўқув топшириқларни бажаришда фойдаланиладиган қопқоғИ егилган ўзгарувчан шаклдаги 2 ўринли столлар.1,5-4 ёшли болалар учун трапеция шаклидаги 2 ўринли столлар.
Маиший хизмат йўналишида фойдаланиладиган бир ўринли столлар. Мактабгача тарбия ёшидаги болалар учун тавсия қилинадиган ҳозларнинг ўлчамлари
Жиҳозлар гурухи
Ранг
белгиси
Бўй гурухи,см
Йердан столнинг баландлиги,см
Йердан ўтирғичнинг баландлиги,см
Бўй гурухи бўйича боланинг ёши
А
оқ
80 гача
34
17
1 ёшу 8 ойлик
Б
яшил
80-90
38
20
1 ёшу 8 ойликдан – 2 ёшу 8 ойликгача
В
хаворанг
90-100
43
24
2-4 ёш
Г
Қовоқ ранг
100-115
48
28
3-6 ёш
Д
сариқ
115-130
54
32
5-7 ёш
Ж
қизил
130дан юқори
60
36
6-7 ёш
Хоналарга столларни жойлаштиришда қуйидаги гигийеник талабларга риоя қилиш керак столлар чап томонга ёритиладиган ёруғлик тушадиган томонга жойлаштирилиши керак; тўрт ўринли столлат 2 қатордан кўп жойлаштирилиши мумкин емас; икки ўринли столлар 3 қатордан ошмаган ҳолатда жойлаштирилиши керак. Столлар орасидаги масофа 50 см дан кам бўлмаслиги керак;
Болалар краватларининг иккита тури ишлаб чиқарилади: 3 ёшгача бўлган болалар учун чегараланган ва белгиланган баландликдаги кравадлар: 3-7 ёшли болалар учун мослаштирилган караватлар.Юқумли касалликларни тарқалишини олдини олиш мақсадида ётиш оралиғидаги краватларнинг масофаси 0,3 литрни ташкил қилиши керак, ташқи девордан краватгача бўлган оралиқ масофаси 0,7-1мни ташкил қилиши керак. болаларни ўтиришини баҳолаш. Шифокор машғулотларда оиътириб болаларнинг тана ҳолатини кузатиши тўғри ҳолатлардан оғишини аниқлаши ва кейинчалик уларни сабабини билиш лозим. Болалар ўтирганида бош егилиш бурчаги гаризантал 26-51 даража, кўкрак соҳаси 41-62, корпус 85-100, оёқлар тизза ва болдер бўғимида 75-105гача букилади.боланинг стулга тўғри ўтиришини аниқлаш учун антрипомитрик инструментлар ёрдамида тананинг айрим ўлчамларини ўлчаш ва уларни стол-стулнинг мутоносиб ўлчамлар билан солиштириб кўриш керак. Машғулотлар давомида ўқувчининҳ ҳолатини тўғрил;игини таъминлаш ва стулнинг столга нисбатан тўғри ҳолатини назорат қилиш учун ўтирғичнинг юқори текислигида тўғри чизиқ чизилади. Бу стулни қанча масофага стол чеккасига уриш кераклигини кўрсатади.