Pedagogning kasbiy kompetentligi Neyro-lingvistik dasturlash 3

Kitobni tez о„qishni qanday о„rganish mumkin? 
Yaxshi kitoblar kо„p. Yо„q, unaqa emas. Judayam kо„p. Hattoki haftasiga 
bittadan kitob о„qiganingizda ham barcha yaxshi kitoblarni о„qib chiqishga 
ulgurmaysiz. Shuning uchun ham kitobni tez о„qishni о„rganib olish foydadan xoli 
bо„lmaydi. 
Prinston universiteti о„qituvchisi Ebbi Marks-Bilning “10 kun ichida kitobni 
tez о„qishni о„rganish” kitobida tez о„qishni о„rganish borasida amaliy maslahatlar 
berilgan. 
О„qish va axborotni eslab qolish uchun muhim shartlar
Marks-Bilning aytishicha, о„qilgan ma‟lumot qisqa muddatli xotiraga 
tushadi va bir necha kun davomida saqlanib turadi. 
Agar kishi о„qiyotgan axborotining ma‟nosini tushunsa u yaxshiroq esda 
qoladi. Sarlavhalar, izohlarni о„tkazib yubormaslik kerak – ular gap nima haqida 
ekanligi borasida yaxshiroq tushuncha beradi. 
Xalaqit beradigan xatolar
Kitob о„qish ham xuddi malaka singari doimo oshib boradi. Afsuski, biz 
maktabni bitirishimiz bilan kitob о„qimay qо„yamiz. Aslida esa tez-tez kitob о„qish 
foydali. 
Marks-Bil tez о„qishga xalaqit beradigan uchta xatoni keltirib о„tadi: 

Matnni ovoz chiqarib о„qish. 

Kitob о„qiyotganda boshqa narsalarga chalg„ish. 

О„qib bо„lingan satrni qaytadan о„qish. 

Birinchi xatodan qutulish oson: ovoz chiqarib о„qishni bas qilish 
kerak. 

Boshqa narsalarga chalg„imaslik uchun esa smartfon, televizor va shu 
kabi chalg„ituvchi narsalardan uzoqroqda bо„lish kerak. 

О„qib bо„lingan matnni qaytadan о„qib yubormaslik uchun esa о„qib 
bо„lingan satrni chizg„ich bilan tо„sib о„qishda davom etish kerak.
Tez о„qish usuli
Keyingi satrga о„tayotganingizda kо„zingizni satr boshiga emas, bir 
santimetr о„ngga qarating. Satr oxirida ham sо„nggi santimetrga kо„z tashlamang. 
Sizga xuddi har bir satrning boshi va oxiri kо„rinmayotgandek tuyuladi. 
Lekin aslida siz ularni о„qiy olasiz. Natijada har bir satrda nigohning tо„xtash 
holati kamayadi. 
Tanaffuslar

---

Kitobda shuningdek, mutolaa uchun eng optimal vaqt 20 daqiqa ekanligi 
aytiladi. Tadqiqotlarda aniqlanishicha, 20 daqiqadan sо„ng miya axborotni qabul 
qilishi qiyinlashadi. Lekin bu fikrga kimdir qо„shilmasligi ham mumkin. Chunki 
ayrim kitoblarni о„qishni tо„xtatish uchun 20 daqiqa ham kifoya qilsa, ayrim 
kitoblarni soatlab о„qisangiz ham qо„lingizdan qо„ygingiz kelmaydi.