Pedagogika-psixologiya fakulteti psixologiya kafedrasi

Tushuntiruv ko’rsatmalilik metodi-bu metod reproduktiv metod bo’lib unda faoliyat o’kituvchi tomonidan olib boriladi. O’quvchilar ta’lim jarayonida bilim oladilar, tanishadilar. Bu metod juda keng tarkalgan metodlaridan biri bo’lib, uni albatta takomillashtirilgan usullari mavjud bo’lgan bu programmalashtirilgan ta’limdir.

Reproduktiv metod bu metodda o’kuvchi faoliyat ko’rsatib, unda o’kuvchi berilayotgan bilimni kayta xotirada tiklab, olingan bilimni nusxa sifatida kabul kiladi.

Muammoli ta’lim metodi - o’kituvchi tomonidan tashkil etilib, u produktiv xarakterga egadir. Ushbu metod orkali o’kuvchi bilim va malakalarini shakllantiradi. Ushbu metodning takomillashtirish yo’llaridan biri ishchan uyinlardan tashkil etishdan iboratdir.

Qisman izlanish metodi. O’kituvchi nazorati ostida tashkil etiladigan metod bo’lib, u xam produktiv xarakterga ega bo’lib, bunda o’kuvchi ijod kiladi.

Tadkikot metodi. O’kituvchi ilm yordamisiz tashkil etiladigan ta’lim metodi bo’lib, u o’kuvchining mustakil izlanish, fikrlash va bilimlar transformasiyasini talab etadi.

Ta’lim jarayoni tashkil etishning o’ziga xos metodlaridan biri ishchan o’yinlardir. Ishchan o’yinlar munosabatlar sistemasini modallashtirish, faoliyat xarakteristikasini tashkil etishga yordam beradi.
"Kadrlar tayyorlash milliy dasturi"da ta’lim jarayoniga Yangi pedagogik texnologiyalarni kiritish ta’kidlanadi. Pedogokik texnalogiya bu ta’lim jarayoniga sistemali yondashuv bo’lib, unda ta’lim jarayonining tashkil etishda texnika va inson imkoniyatlari xisobga olinadi va ularning o’zaro munosabati ti’limning optimal formalari yaratilishiga zamin bo’ladi.
Pedogokik texnologiyalarni kuyidagi tarkibiy kisimlari mavjud.

• 
  Хамкорлик фаолияти азоларининг касбий тайёргарлиги;
  Таълим жараёнинг максади, мазмуни, мохияти, амалга ошириш воситалари;
  Таълим жараёнини диференциялаштириш;
  Ижодийлик
  
  

Ta’lim - tarbiya ishtirokchilari shaxsiga ko’yiladigan ijtimoiy talablar:

Prezidentimiz I.A.Karimov aytganidek, Demokratik jamiyatda bolalar, umuman xar bir inson erkin fikrlaydigan etib tarbiyalanadi. O’quvchini mustakil ta’lim olishga o’z-o’zini rivojlantirishga tayyorlash bugungi kun maktabining asosiy vazifasidir. Ta’lim jarayonida o’quvchining mustakil ta’lim olishini faollashtirish zarur. Mustakil ta’lim masalani ko’yilishi, yechish, o’z-o’zini nazorat va baxolashning yo’llarini o’kuvchi tomonidan tanlanishi va bajarilishi bilan xarakterlanadi.

O’quvchilarda mantikiy tafakkurni rivojlantirish uchun fikrlash xususiyatlarini shakllantirish zarur. Fikrlash operasiyalari asosida dars jarayoni faollashtiriladi. Bu o’kituvchining: Nima uchun?, kanday maksadda?, Sababalari kanday?, Natija nima uchun shunday bo’ldi? singari savollarning muxokamasi orkali amalga oshirilishi mumkin. Ukituvchilarni evristik, muammoli vaziyatlarga tortish, tankid, gumon xolatlarini muxokama kilish, ulardagi muammolarni mustakil xolda topish va ularni yechish uchun o’z loyixalarini tuzi shva ximoya kilish o’kuvchilar tafakkurining ma’nodor va unumdor bo’lishiga xizmat kiladi.
"Kadrlar tayyorlash milliy dasturi" (1997 yil) ta’lim muammolari oldiga mustakil fikrlovchi shaxsni shakllantirish muammosini ko’ygandir.
Prezidentimiz I.A.Karimov ta’kidlaganlaridek: Ukituvchining bosh vazifasi o’kuvchilarda mustakil fikr yuritish ko’nikmalarini xosil kilishdan iboratligini ko’pincha yaxshi tushunamiz, lekin afsuski, amalda, tajribamizda unga rioya kilmaymiz. Demokratik jamiyatda bolalar, umuman xar bir inson erkin fikrlaydigan etib tarbiyalanadi. Agar bolalar erkin fikrlashni o’rganmasa, berilgan ta’lim samarasi past bo’lishi mukarrar. Albatta, bilim kerak, ammo, bilim o’z yo’liga. Mustakil fikrlash xam katta boylik. Xozirgi zamon o’quv muasasalarining vazifasi yosh avlodni mustakil fikrlashga o’rgatishdir. Albatta fikrlashda xam individual farklar mavjud. Fikrlashni bilish - bu insonning aklidir.