Pedagogika nazariyasi

O ‘zini-o‘zi tekshirish
Ko'rgazmalilik tamoyili.
Bu tamoyil shimday o ‘qitishni 
nazarda tutadiki, unda 
o ‘rganilayotgan predm etlar va 
hodisalarni jonli o ‘zlashtirish yoki 
ularning tasvirlari asosida 
o ‘quvchilarda tasaw u r va 
tushunchalar shakllanadi.
0 ‘qitishning ham m abopligi va 
bolalarning individual 
xususiyatlarini hisobga olish 
tamoyili.
0 ‘qitish m azm uni, m etodlarining 
aqliy va jismoniy zo'riqishlarsiz, 
o ‘quvchilarning yosh im koniyat- 
lariga muvoflqligini ta ’m inlashni 
talab qiladi.
0 ‘qitishdagi tizimlilik va uzviylik 
tamoyili.
Bilimlarni aniq, qat’iy, m antiqiy 
tartib va tizim da o ‘qitish va 
o ‘zlashtirishni nazarda tutadi.
Bilim, malaka va k o ‘nikm alarni 
o'zlashtirishning puxtaligi ta ­
moyili.
0 ‘quv m aterialini puxta 
o ‘zlashtirish, uni erkin qabul qilish 
va am alda qo'llash zaruratini 
ifodalaydi.
4. 
Quyidagi didaktik talablar va qoidalarni o ‘qitishning qaysi tamoyi-
liga kiritish kerak?
• Onglilik tam oyili.
• Tizim lilik va uzviylik tamoyili.
• Ilm iylik tam oyili.
• F an, texnika, m adaniyat yutuqlari bilan o ‘quvchilarni tush un arli 
shaklda tanishtirish.
• 0 ‘quvchilarni izlanish faoliyatiga, ijodiy xarakterdagi ishlarni b a- 
jarishga, konstruktortik — texnik topshiriqlarni bajarishga, k o 'rik , ta n - 
lovlar, olim piadalar o ‘tkazishga, bilim larini kitob, ju rn al, gazetalardan 
m ustaqil to ‘ldirishga jalb etish.
0 ‘zin i-o‘zi tekshirish
Ilm iylik tam oyili.
72

---

5. Quyida keltiriigan didaktik talablar va qoidalarni qaysi o ‘qitish
tamoyiliga kiritish kerak?
• Onglilik tam oyili.
• Tarbiyalovchi o 'q itish tam oyili.
• K o‘rgazm alilik tam oyili.
• Illustrativ m aterialdan axborot m anbayi, izlash vaziyatlari, bilim
asosi, o ‘z in i-o ‘zi nazorat qilish vositasi sifatida foydalanish.
• P redm etlar va hodisalarni idrok etish, ularni eng asosiy, m uhim roq 
sezgi a ’zolarini aniqlashga jalb etish.
• F ik m i illustratsiyalar, o ‘qitishning k o ‘rgazmaH, tex n ik vositala- 
rin in g
n a m o y is h i 
b ila n
o q ilo n a
u y g 'u n la s h tir is h ; 
p r e d m e tli 
ko‘rgazmalilikdan ram ziy ko ‘rgazmalilikka asta-sekin o ‘tishni t a ’minlash.