Pedagogika, innovatsiya, integratsiya

0 ‘QUV ISHLARINI TASHKIL ETISHNING  UMUMIY SHAKLI
D arsning  um um iy  shakli 
0‘qituvchi  va  0‘quvchilar  faoliyatining 
shunday  turidirki,  unda o ‘quvchilar hamm a  uchun  umumiy bitta  ishni  baravar 
bajaradilar.  Olingan natijalar sin f bo'yicha muhokama qilinadi, taqqoslanadi va 
umumlashtiriladi.  Ommaviy  ta ’lim  sharoitida  o ‘quv  ishlarini  tashkil  etishning 
umumiy  shakli  g ‘oyat  muhimdir.  U  bolalarda jam oatchilik  hissini tarbiyalash, 
ularni  mulohaza  yuritishga, 
0‘quvchilarning  mulohazalaridagi  xatolarni 
topishga o ‘rgatish  imkonini  beradi.  To‘g ‘ri  rahbarlik  qilinsa,  bolalarning o ‘quv 
imkoniyatlari  aniqlansa,  sinfda  turli  muammolarni  m uhokam a  etish  ju da 
samarali  tadbir  hisoblanadi.  Bu  tadbir  o ‘qituvchidan  ham m a 
0‘quvchilarning 
fikrlashiga mos ishni topish mahoratini, ularning istaklarini tinglay olishni talab 
qiladi.  Darsning umumiy  shaklida ko ‘zlangan  maqsadlar b o ‘yicha va,  ayniqsa, 
o'quvchilarda dalillar bilan  m uhokam a yuritish  ko‘nikmalarini  rivojlantirishda 
ajoyib  natijalarga  erishish  mumkin.  A gar  bolaning  o 'quv  imkoniyatlari  to 'g 'ri 
baholansa, darsni tashkil qilishning umum iy shakli o'quvchilarga yakka tartibda 
yondashishdan  keng foydalanish  imkonini  ham  beradi.  O 'qituvchi  ulardan  o 'z  
imkoniyatlariga  bog'Iiq  holda turli  darajadagi  um umlashmalami  so'raydi.  Shu 
tariqa  o'quvchilarning  tinglashlari  ham,  o 'z   bilimlari  va  fikrlarini  o ‘rtoqlari 
bilan  taqqoslashi,  tezda  to'Idirishi,  undagi  xatolarni  topish  k o ‘nikmalarini 
shakllantirishi ju d a muhimdir.
U m um an olganda, sinfga ham  reproduktiv, ham ijodiy topshiriqlar berish 
m um kin. D arsda ishning yakka tartibdagi va um um iy shakilari birlashtirilsa, 
har ikkalasining afzalliklaridan  kengroq foydalanish  im koniyati tu g ‘iladi.
68

---

Yangi  m aterialni  o'rganish  va  uni  m ustahkam lashda  darsni  tashkil 
qilishning  um um iy  shakli  eng  sam aralidir,  olingan  bilim larni  hayotiy 
vaziyatlarda  q o'llashni  esa  yakka  tartibdagi  ishlardan  kengroq  foydalanib 
tashkil  etish  yaxshidir.  Laboratoriya  ishlari  um um iy  y o 'sin d a  tashkil 
qilinadi.  Lekin  bunda  ham  har  bir  o 'qu vchini  m aqsadga  m uvofiq  kam ol 
toptirish  im koniyatlarini  izlash  kerak.