“Педагогика” фанини ўқитиш бўйича ўқув-услубий мажмуа

Машғулотда қўлланиладиган интерфаол метод
ва технологиялар моҳияти^


1. “Блиц-сўров” (инглизча “blits” – тезкор, бир зумда) методи берилган саволларга қисқа, аниқ ва лўнда жавоб қайтарилишини тақозо этадиган метод саналади. Унга кўра ўқитувчи ўрганилган мавзу, муайян таркибий қисмлар моҳиятининг очиб берилишини талаб этадиган саволларни ишлаб чиқади ва талабаларнинг эътиборларига ҳавола этади. Талабалар берилган саволга қисқа муддатда, қисқа ва аниқ жавоб қайтара олишлари лозим. Гуруҳ ёки жуфтликда ишлашда бир нафар талаба берилган саволга жавоб қайтаради, унинг шериклари ёки гуруҳдошлари жавобни тўлдиришлари мумкин. Бироқ, фикрлар такрорланмаслиги лозим. Методни қўллашда мавзуга доир таянч тушунчалар, асосий ғояларнинг моҳияти талабалар томонидан оғзаки, ёзма ёки тасвир (жадвал, диаграмма) тарзида ёритилиши мумкин.


2. “Суҳбат” методи машғулот жараёнида ўқитувчи ва талабалар ўртасида савол ва жавоб шаклида ташкил этиладиган диалогик таълим методи бўлиб, жонли мулоқотга асосланади. Методнинг афзаллиги суҳбат жараёнида ойдинлашмаган масалалар юзасидан қўшимча саволлар бериш ҳамда талабанинг фикрлашга ундаш имконияти мавжудлиги билан белгиланади. Таълимий муносабатнинг жонли мулоқотга асосланиши эса ўқитувчи ва талабалар ўртасида руҳий яқинликни қарор топтириб, фаол фикр алмашиш имконини беради. Мазкур методни қўллашда қуйидаги тартибда иш кўрилади: 1) ўқитувчи мавзу юзасидан талабалар ўзлаштиришлари лозим бўлган масалаларга оид саволларни ишлаб чиқади; 2) талабалар саволлар билан таништирилади; 3) улар саволлар юзасидан мулоҳаза юритиб, масаланинг моҳиятини юритишга киришадилар; 4) агарда талабаларнинг жавоблари қониқарли деб топилса, навбатдаги савол берилади; 5) борди-ю, жавоб қониқарли деб топилмаса, у ҳолда ўқитувчи талабага айнан мана шу масалани ойдинлаштиришга ёрдам берадиган қўшимча савол беради; 6) ўрганилаётган масаланинг моҳияти тўла ёритилгач, суҳбат жараёнига якун ясалади.