Pedagogika 016, 1-son Bosh muharrir

 
 
 
 
 
 
 
 

---

PEDAGOGIKA
2016, 1-son
 
 
118 
GEOEKOLOGIYA ASOSLARIDAN YANGI QO‘LLANMA
1
 
O‘zbekiston Respublikasida “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonun hamda “Kadrlar 
tayyorlash milliy dasturi”da rejalashtirilgan vazifalarni hayotga tatbiq qilish 
bo‘yicha keng miqyosda chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. Shular ichida oliy 
ta’lim tizimini zamonaviy darsliklar, o‘quv hamda uslubiy qo‘llanmalar bilan 
ta’minlash masalasi muayyan ahamiyat kasb etishi sir emas va ushbu masala 
bo‘yicha ham o‘tgan vaqt davomida ko‘zga ko‘rinarli ishlar amalga oshirilganligini 
e’tirof etish lozim. 
Hammualiflar tomonidan nashrdan chiqqan “Geoekologiya asoslari” o‘quv 
qo‘llanmasi mazkur yo‘nalishdagi qadamlardan biridir. Ushbu o‘quv qo‘llanma 
respublika oliy ta’lim muassasalari magistratura mutaxassisligi (5A110501) “Aniq 
va tabiiy fanlarni o‘qitish metodikasi (geografiya)” magistrantlariga mo‘ljallangan. 
O‘quv qo‘llanmasi fan dasturiga mos tarzda yozilganligi, o‘quv faniga 
ajratilgan ma’ruza, amaliy mashg‘ulot va mustaqil ta’lim mavzulari to‘laligicha 
qamrab olinganligini qo‘llanmaning 10ta bob hamda 31ta bo‘limdan iboratligidan 
ham ko‘rishimiz mumkin. 
O‘quv qo‘llanmasining tuzilishi, undagi tizimlilik, mazmun-mohiyat o‘zaro 
uyg‘unlikka ega. Unda tabiiy geografiya, xususan, landshaftshunoslik hamda 
biologiya va ekologiya oralig‘ida tarkib topgan geoekologiyaning ilmiy 
yo‘nalishdan fan darajasigacha bosib o‘tgan yo‘li, unda o‘zlarining salmoqli 
hissalarini qo‘shgan va qo‘shayotgan xorijiy hamda mahalliy olimlarning 
faoliyatlari yetarlicha yoritilgan. 
Qo‘llanmada “Geoekologiya” fanining nazariy jihatlari atroflicha yoritilishi 
bilan birga, uning tadqiqot obyekti, predmeti, tadqiqot yondashuvlari, usullari 
ilmiy jihatdan asoslanganligini alohida qayd etmoq lozim. Shuningdek, mualliflar 
tomonidan geografik qobiq va uning tuzilmasi, hududiy xilma-xilligi, 
landshaftning integral tizim ekanligi, tabiiy muhitning antropogen ifloslanishi va 
uning geoekologik oqibatlari, landshaftlarning ekologik vaziyati, ularni 
geoekologik nuqtayi nazardan baholash, O‘zbekistonda tarkib topgan ekologik 
vaziyatlarning sabab-oqibatlari chuqur tahlil qilingan. 
Qo‘llanmadan o‘rin olgan geoekologik prognozlashtirish, geoekologik 
monitoring, tabiatdan foydalanishning geoekologik asoslari, geoekologiya va 
amaliyot, geoekologik xaritalashtirish hamda rayonlashtirish kabi barcha 
mavzular yangicha qarashlar asosida, sodda tilda, jadval va chizmalarga uzviy 
bog‘langan holda, magistrant qabul qila oladigan, tushunarli tarzda bayon 
etilganligi yaqqol ko‘rinib turibdi. Har bir bobdan so‘ng tayanch iboralar, nazorat 
uchun savollar hamda boblardagi mavzularga taalluqli ko‘plab adabiy 
1