Pedagogika 015, 4-son Muassis: Nizomiy

Шоймардонов Т. ва б. Узлуксиз таълим тизимида педагог кадрлар малакасини ошириш 
ва касбий фаолият мониторингини ташкил этиш мазмуни. – Тошкент: Узлуксиз таълим, 
2014. – № 6. – С. 108. 

---

PEDAGOGIKA
2015, 4-son
 
 
111 
bajarilgan ish uchun javobgarlikning namoyon bo‘lishi kabi shaxsning ijobiy 
sifatlarini tarbiyalashga qaratilgan bo‘ladi
1
. 
Metodik adabiyotda tinglovchilar bilimini nazorat qilishning maqsadini 
amalga oshirish nazoratining bir qancha vazifalarni bajarishi yoritilgan. Xususan, 
bular ichida eng muhimi nazorat funksiyasi bo‘lib, tinglovchilar erishgan bilim, 
malaka va ko‘nikmalarning holatini, ularning bilish faoliyati bo‘yicha 
yondashuvlarini, o‘zlashtirganlik darajasiga ko‘ra ularning kasbiy faoliyatlarini 
rivojlanish darajasini namoyon qiladi.
Uning ikkinchi muhim vazifasi o‘qitish bo‘lib, u tinglovchi erishgan 
bilimlar, ko‘nikma va malakalarni takomillashib borishi va tizimlashtirilganini 
nazorat qiladi. Bunday nazorat jarayonida tinglovchilar o‘rganilayotgan 
materialni takrorlash va mustahkamlash bilan shug‘ullanadilar. Bilimlarni 
tekshirish, o‘rganilayotgan materialdan asosiysini ajratib olish, shuningdek, 
erishilayotgan bilim, ko‘nikma va malakalarning mazmunini aniq va ravshan 
qilishga yordam qiladi. 
Nazoratning uchinchi – tashxis vazifasi, tinglovchilar erishayotgan bilim, 
ko‘nikma va malakalardagi kamchiliklar, yetishmovchilik va xatolar haqida, 
xatolarning soni va xarakteri haqida ma’lumot olishga yordam beradi. O‘qitish 
jarayonida tashxisiy tekshirishlar uchun ma’lum darajada samarali metodikani 
tanlashga yordam berishi bilan muhim sanaladi
2
.
Tadqiqot ishining natijasi sifatida ishlab chiqilgan monitoring tizimi 2013-
yil aprel oyidan boshlab amaliyotga tatbiq etilgan va oliy ta’lim tizimi pedagog 
kadrlarining malaka oshirish markazlarida o‘quv jarayoni natijalarini tizimli 
monitoringini amalga oshirmoqda. 
Malaka oshirish kurslariga jalb etilgan tinglovchilarning kursni 
o‘zlashtirish darajasi yo‘nalish bo‘yicha topshiriladigan test sinovlari va 
malakani himoya qilish ishi natijasi bilan belgilanadi. Kirish va chiqish testlari 
malaka oshirish yo‘nalishi o‘quv dasturidagi fan bloklari bo‘yicha tashkil etiladi, 
ya’ni 
to‘rtta blok bo‘yicha (“Umumiy tayyorgarlik”, “Umumkasbiy 
tayyorgarlik”, “Umummutaxassislik bo‘yicha tayyorgarlik” va “Mutaxassislik 
bo‘yicha tayyorgarlik”) har bir blokdan 10tadan jami 40ta test savollari beriladi. 
1