Past konsentratsiyali ekstraksion fosfor kislotasi asosida suspendirlangan suyuq kompleks o'G'itlar

1.1. Suyuq kompleks mineral o'g'itlar

Suyuq kompleks o'g'itlar (SKO’) [12, 13] qattiq o'g'itlarga nisbatan bir qator afzalliklarga ega. Ular chang hosil qilmaydi, portlamaydi, erkin suyuqlik bilan ajralib turadi va noqulay iqlim sharoiti ularning sifat ko'rsatkichlariga sezilarli ta'sir ko'rsatmaydi. Ularni ishlab chiqarish uchun uskunalar va texnologiyalar juda oddiy. Ularning ishlab chiqarilishi bug'lanish, granulyatsiya, quritish va mahsulotni qadoqlash bo'yicha sexlarni qurishni talab qilmaydi. Suyuq o'g'itlarni olish jarayonida har doim qattiq o'g'itlarni donador qilish paytida chiqadigan chang va bug'larni olish muammosi yo'q. Suyuq o'g'itlarni tashish uchun ishlatiladigan nasoslar va quvur liniyalari qattiq o'g'itlar uchun transportyorlarga (konveyerlar, ko'taruvchilar, elektr belkuraklar) nisbatan ham kapital, ham ekspluatatsiya xarajatlari jihatidan ancha arzon. Uskuna dizaynining soddaligi va yordamchi operatsiyalarning (quritish, donadorlash va boshqalar) texnologik jarayondan chetlatilishi o'ziga xos kapital xarajatlarni deyarli 3 baravar kamaytiradi. Shuningdek, 1 tonna o'g'itlar uchun xom ashyoni qayta ishlash xarajatlarini kamaytiradi. Sxema soddaligi va jarayonni to'liq mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish imkoniyati tufayli texnik xodimlar soni 3-4 baravar kamayadi. Suyuq o'g'itlarni tashish paytida saqlash operatsiyalari, tuproqqa sepish va yuklash xarajatlari qattiq o'g'itlarga qaraganda ancha past. Donador o'g'itlarni olish jarayonlaridan farqli o'laroq, SKO’ ishlab chiqarishning yuqori iqtisodiy ko'rsatkichlariga erishish uchun yuqori quvvatli bloklarni yaratish talab qilinmaydi.

SKO’ qora metallarni deyarli kuchsiz korroziyaga uchratadi, bu ularni tashish va qo'llash shuningdek, suvli ammiak uchun ishlatiladigan mashinalar majmuasidan foydalanishga imkon beradi. SKO’ o'zining agrokimyoviy samaradorligi bilan qattiq o'g'itlarga teng. Ular suyuq azotli o'g'itlarning barcha ijobiy xususiyatlariga ega: ular shudgorlash, kultivatsiya qilish va boshqa usullar bilan tuproqni ishlov berish jarayonida barcha qo'llaniladigan jarayonlarni to'liq mexanizatsiyalash imkoniyatini beradi. Suyuqlik ta'minoti tizimida erkin ammiakning yo'qligi ulardan foydalanish sharoitlarini keskin yaxshilaydi.

SKO’ni tayyorlash uchun murakkab uskunalar talab qilinmaydi. SKO’ issiq va sovuq aralashtirish usullari bilan ishlab chiqariladi. Issiq aralashtirish paytida fosfor yoki polifosfor kislotani ammiak bilan neytrallash natijasida olinadigan asosiy eritmalar hosil bo'ladi. Yuqorida ta'kidlab o'tilganidek, termik yoki tozalangan fosfor kislotadan (54% P₂O₅) foydalanganda 8: 24: 0 tarkibidagi SKO’ olinadi, polifosfor kislotasi asosida esa tarkibi 10: 34: 0 va 11: 37: 0 ga erishish mumkin bo’ladi.

3.