Past konsentratsiyali ekstraksion fosfor kislotasi asosida suspendirlangan suyuq kompleks o'G'itlar

Suyuq muvozanatli NP-o'g'itlar tarkibi ammofos pulpa va ammiakli selitra

Massa nisbati N: P2O5	Pulpa tarkibidagi suv miqdori,%	Komponentlarning tarkibi, vazni. %		P2O5o’zl. P2O5 um %		P2O5 suv. P2O5 um %		Tkrist. ºC
		Num.	P2O5um
pH qiymati = 4,51 bo'lgan ammofos bo’tqa
1 : 0,5	32.05	19.21	9.61		98.62		94.19		+16
1 : 0,6	35.49	17.14	10.19		98.64		94.21		+12
1 : 0,7	38.29	15.61	10.87		98.66		94.23		+9
1 : 0,8	40.62	14.39	11.26		98.68		94.25		+7
1 : 0,9	42.26	13.52	11.82		98.71		94.28		+6
1 : 1	44.51	12.64	12.62		98.73		94.31		+5
pH qiymati = 5.53 bo'lgan ammofos bo’tqa
1 : 0,5	31.76	18.53	9.25		99.47		91.36		2
1 : 0,6	34.21	16.86	9.96		99.49		91.38		-5
1 : 0,7	37.65	15.41	10.76		99.51		91.41		-10
1 : 0,8	38.93	14.23	11.41		99.53		91.43		-12
1 : 0,9	41.28	13.36	11.94		99.55		91.45		-14
1 : 1	42.97	12.54	12.54		99.57		91.47		-15
pH qiymati = 6,56 bo'lgan ammofos bo’tqa
1 : 0,5	30.11	18.86	9.36		99.15		92.19		-1
1 : 0,6	32.47	17.45	10.24		99.18		92.23		-7
1 : 0,7	34.71	16.06	11.24		99.21		92.26		-13
1 : 0,8	36.54	15.07	11.97		99.23		92.28		-15
1 : 0,9	38.63	14.03	12.53		99.25		92.3		-17
1 : 1	40.95	13.05	13.05		99.27		92.32		-18

Bundan ko'rinib turibdiki, aralashmada ammofos pulpasining massa ulushi qancha ko'p bo'lsa, ikkinchisida namlik shunchalik yuqori bo'ladi. Ammofos eritmasining pH qiymatining oshishi namlik miqdorini biroz pasaytiradi. Pulpa pH qiymatiga va suyuq NP-o'g'itlarda N: P₂O₅ massa nisbatiga, namlik miqdori, N va P₂O_5umumga bog'liq mos ravishda 30.11 dan 44.51% gacha, 12.54 dan 19.21% gacha va 9.20 dan 13.05% gacha. Ular P₂O₅ suvining yuqori ko'rsatkichlariga ega. P₂O_5o'zl. : P₂O_{5 umu.}= 91.36-94.31%, P₂O_5suv. : P₂O_5umu. - 98.62-99.57 va 98.42-99.50% [33].

2.3-jadval

Ammoniylashtirilgan ekstraksion fosfor kislotasi va ammoniy nitrati asosida olingan suyuq NP- o’g’itlarning zichligi

N:Р2О5 massa nisbati	Zichlik, g/sm^3 (°С)
	20	30	40	50	60	70	80
pH=4,51 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	1,306	1,298	1,291	1,284	1,277	1,270	1,265
1 : 0,6	1,299	1,293	1,286	1,279	1,272	1,265	1,260
1 : 0,7	1,292	1,287	1,280	1,274	1,267	1,260	1,254
1 : 0,8	1,285	1,282	1,275	1,269	1,262	1,255	1,249
1 : 0,9	1,282	1,277	1,271	1,265	1,258	1,252	1,245
1 : 1	1,279	1,273	1,267	1,261	1,254	1,248	1,241
рН = 5,53 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	1,363	1,348	1,336	1,326	1,316	1,305	1,295
1 : 0,6	1,349	1,334	1,322	1,312	1,303	1,291	1,282
1 : 0,7	1,335	1,320	1,308	1,298	1,290	1,277	1,268
1 : 0,8	1,321	1,306	1,294	1,284	1,277	1,263	1,255
1 : 0,9	1,314	1,301	1,289	1,279	1,271	1,258	1,250
1 : 1	1,307	1,296	1,283	1,273	1,265	1,253	1,246
рН = 6,56 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	1,333	1,326	1,321	1,314	1,310	1,303	1,298
1 : 0,6	1,325	1,319	1,313	1,307	1,302	1,296	1,291
1 : 0,7	1,317	1,312	1,305	1,299	1,294	1,288	1,284
1 : 0,8	1,309	1,305	1,297	1,292	1,286	1,281	1,277
1 : 0,9	1,302	1,298	1,292	1,286	1,281	1,276	1,272
1 : 1	1,295	1,291	1,286	1,280	1,276	1,272	1,266

Suyuq NP-o'g'itlarning fizik-kimyoviy xossalari pH qiymati va N: P₂O₅ og'irlik nisbatiga qarab o'rganilgan. Suyuq NP-o'g'itlarning reologik xususiyatlari (zichligi, qovushqoqligi) jadvalda umumlashtirilgan. 2.3 va 2.4. Ulardan ko'rinib turibdiki, bir xil pulpa pH da N: P₂O₅ nisbati va jarayonning harorati oshishi bilan SKO’ zichligi ham, qovushqoqligi ham kamayadi. Masalan, pH = 4,51 va 20 ° C haroratda N: P₂O₅ nisbati 1: 0,5 dan 1: 1 gacha o'zgarganda, bo’tqa zichligi va qovushqoqligi 1,306 dan 1,279 g/sm³ gacha va 2,98 gacha kamayadi. 2,32 sPz, pH = 6,56 da 1,333 dan 1,295 g/sm³ gacha va 4,99 dan 4,53 sPz gacha. Ko'rsatilgan pH qiymatlarida va pulpa harorati 80 °C bo'lganida, bu ko'rsatkichlar mos ravishda 1,265 dan 1,241 g/sm³ va 1,70 dan 1,20 g/sm³ gacha, 1,298 dan 1,266 g/sm³ gacha va 2,54 dan 2,12 sPz gacha kamayadi.

2.4-jadval

Ammoniylashtirilgan ekstraksion fosfor kislotasi va ammoniy nitrati asosida olingan suyuq NP- o’g’itlarning qovushqoqligi

N:Р2О5 massa nisbati	Qovushqoqlik, sPz (°С)
	20	30	40	50	60	70	80
pH=4,51 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	2,98	2,65	2,37	2,14	1,96	1,79	1,70
1 : 0,6	2,80	2,51	2,23	2,00	1,83	1,66	1,58
1 : 0,7	2,62	2,37	2,09	1,85	1,69	1,52	1,45
1 : 0,8	2,44	2,23	1,95	1,71	1,56	1,39	1,33
1 : 0,9	2,38	2,13	1,90	1,64	1,48	1,35	1,26
1 : 1	2,32	2,02	1,84	1,57	1,40	1,32	1,20
рН = 5,53 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	2,86	2,54	2,26	1,99	1,83	1,69	1,59
1 : 0,6	2,73	2,42	2,13	1,88	1,72	1,60	1,50
1 : 0,7	2,60	2,30	1,99	1,76	1,61	1,50	1,40
1 : 0,8	2,47	2,18	1,86	1,65	1,50	1,41	1,31
1 : 0,9	2,39	2,10	1,83	1,61	1,47	1,36	1,27
1 : 1	2,31	2,01	1,80	1,57	1,43	1,32	1,23
рН = 6,56 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	4,99	4,49	3,98	3,52	3,13	2,79	2,54
1 : 0,6	4,88	4,38	3,87	3,39	2,99	2,67	2,42
1 : 0,7	4,76	4,27	3,75	3,25	2,85	2,54	2,29
1 : 0,8	4,65	4,16	3,64	3,12	2,71	2,42	2,17
1 : 0,9	4,59	4,12	3,58	3,09	2,67	2,38	2,14
1 : 1	4,53	4,08	3,53	3,07	2,62	2,34	2,12

Bu EFK miqdorining ko'payishi va shuning uchun pHning 4,51 dan 6,56 gacha ko'tarilishi SKO’ ning zichligini ham, qovushqoqligini ham ko'payishiga olib keladi, garchi ular suyuqlik holatini to'liq saqlab tursa va bu ularni nasoslar yordamida hech qanday qiyinchiliksiz nasos bilan to'ldirishga imkon beradi.

Ma'lumki, har qanday darajadagi N: P₂O₅ bilan ammonizatsiyalangan EFKni saqlash paytida qattiq cho’kmalar kuzatiladi, bu esa suyuq o'g'itlar tarkibining bir xilligiga salbiy ta'sir qiladi. Shunday qilib, o'rganilgan pH qiymatlarida (4,51 dan 6,56 gacha) ammonizatsiyalangan pulpada suvda eruvchan NH₄H₂PO₄ va (NH₄)₂HPO₄, shuningdek (NH₄)₂SO₄, turli xil sitratlarda eruvchan CaHPO₄ va amorf shakllar magnezium, temir, alyuminiy va boshqalar kuzatiladi [34].

Jadval 2.5

Ammonizatsiya qiliningan ekstraksion fosfor kislotasi va aamiakli selitra asosida olingan suyuq NP- o’g’itlarning vaqt davomida tinish darajasi (%)

N:Р2О5 massa nisbati	Kuzatish davomiyligi, soat
	1	2	3	4	5	8	23	24	28	48	72
рН = 4,51 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	13,96	36,67	39,16	40,21	41,04	41,45	42,91	43,54	43,75	46,67	46,67
1 : 0,6	12,42	35,73	38,06	39,67	40,63	41,38	43,19	43,84	44,70	47,25	47,25
1 : 0,7	10,87	34,78	36,95	39,13	40,21	41,30	43,47	44,13	45,65	47,82	47,82
1 : 0,8	9,52	30,76	32,97	35,18	36,65	38,14	40,04	40,63	42,02	44,00	44,00
1 : 0,9	8,16	26,74	28,98	31,22	33,10	34,97	36,61	37,13	38,40	40,18	40,18
1 : 1	6,81	22,72	25,00	27,27	29,54	31,81	33,18	33,63	34,77	36,36	36,36
рН = 5,53 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	14,34	22,14	26,00	29,70	32,80	34,50	53,14	56,80	57,40	57,84	57,84
1 : 0,6	11,17	17,07	21,00	24,85	28,40	31,25	52,47	54,50	55,63	56,03	56,03
1 : 0,7	8,00	12,00	16,00	20,00	24,00	28,00	51,80	52,20	53,85	54,21	54,21
1 : 0,8	6,03	10,78	14,83	18,89	22,94	26,30	49,81	50,20	51,51	51,83	51,83
1 : 0,9	4,05	9,55	13,67	17,78	21,89	24,61	47,82	48,21	49,17	49,46	49,46
1 : 1	2,08	8,33	12,50	16,67	20,83	22,91	45,83	46,21	46,83	47,08	47,08
рН = 6,56 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	8,16	18,36	26,53	28,57	32,65	38,77	51,83	53,06	54,08	54,90	54,90
1 : 0,6	5,33	13,35	22,64	26,79	30,91	36,05	49,88	50,70	53,08	54,22	54,22
1 : 0,7	2,50	8,33	18,75	25,00	29,17	33,33	47,92	48,33	52,08	53,54	53,54
1 : 0,8	1,82	5,95	14,09	18,57	21,43	24,60	38,93	39,25	49,00	50,04	50,04
1 : 0,9	1,15	3,57	9,42	12,14	13,69	15,87	29,94	30,17	45,93	46,54	46,54
1 : 1	0,47	1,19	4,76	5,71	5,95	7,14	20,95	21,09	42,85	43,04	43,04

Shuningdek, uzoq vaqt davomida (72 soat ichida) va xona haroratida SKO’ ning tiniqlash darajasi o'rganildi. Natijalar jadvalda keltirilgan. 2.5.

Ammonizatsiya qilingan EFK ta'sirida 48 soat davomida intensiv tinish kuzatiladi, ammo keyinchalik saqlash davomida namunaning tiniqlash darajasi o'zgarishsiz qoladi.

Jadval 2.6

Ammofos bo’tqasi va ammiakli selitra asosidagi suyuq NP-o'g'itlarning elektr o'tkazuvchanlik ko'rsatkichlari

N:Р2О5 massa nisbati	Elektr o’tkazuvchanligi, mS/cm (°С)
	20	25	30	35	40	45	50
рН = 4,51 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	35,86	42,54	48,67	53,70	58,92	64,47	68,66
1 : 0,6	34,90	41,40	47,37	52,58	57,86	63,53	67,75
1 : 0,7	33,93	40,25	46,07	51,46	56,79	62,58	66,84
1 : 0,8	32,97	39,11	44,77	50,34	55,73	61,64	65,93
1 : 0,9	32,48	38,53	44,13	49,79	55,20	61,17	65,48
1 : 1	31,99	37,95	43,48	49,23	54,67	60,70	65,02
рН = 5,53 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	36,13	43,64	50,63	56,50	61,54	67,36	71,91
1 : 0,6	35,16	42,47	49,29	55,33	60,43	66,38	70,96
1 : 0,7	34,18	41,29	47,94	54,15	59,32	65,39	70,01
1 : 0,8	33,21	40,12	46,60	52,98	58,21	64,41	69,06
1 : 0,9	32,72	39,53	45,92	52,39	57,66	63,91	68,58
1 : 1	32,24	38,94	45,24	51,80	57,10	63,42	68,10
рН = 6,56 gacha ammomizatsiya qilingan EFK
1 : 0,5	37,15	45,46	53,26	59,89	65,93	71,85	76,58
1 : 0,6	36,15	44,24	51,85	58,65	64,75	70,80	75,57
1 : 0,7	35,15	43,01	50,43	57,40	63,56	69,75	74,55
1 : 0,8	34,15	41,79	49,02	56,16	62,38	68,70	73,54
1 : 0,9	33,65	41,17	48,30	55,53	61,78	68,18	73,03
1 : 1	33,15	40,56	47,59	54,91	61,18	67,65	72,52

Shunday qilib, pH = 4,51 uchun N: P₂O₅ = 1: 0,5 nisbati bilan, pulpani ushlab turish vaqtini 1 soatdan 48 soatgacha oshirish bilan uning aniqlanish darajasi N: P₂O₅ bilan 13,96 dan 46,67% gacha ko'tariladi. = 1: 1 6,81 dan 36,36% gacha.pPH = 6,56 uchun bu ko'rsatkich mos ravishda 8,16 dan 54,90% gacha, 0,47 dan 43,04% gacha.
Suspendirlangan kompleks o’g’itlar ishlab chiqarishda bentonitli gil suspendirlovchi qo'shimcha sifatida ishlatilsa, fizikaviy va kimyoviy xususiyatlarini o'zgartirmasdan uzoq vaqt saqlash uchun.

9.