|
д (Qmax tоб
Ам
qe
bu yerda Qmax - «tig'is» vaqtlardagi maksimal yuklangan marshrut qismdagi yo'lovchilar soni;
qe -avtobusning nominal sig'imi;
to6 - avtobuslarning aylanish vaqti; soat.
Avtobuslarning harakat oralig'i esa:
j = 1°-
Ам
bizning loyihamizda Denov shahridagi mashrut misolida misolida hisoblangan
shoh bekat- markaziy kasalxona marshruti.
Marshrut aylanma marshrut tarzida tashkil etilgan bo'lib, umumiy uzunligi 7,7 km, oraliq to'xtash bekatlari soni -11.
Ikki qo'shni to'xtash bekatlari orasidagi o'rtacha masofa 0,83 km dan iborat. Marshrutda 8- ISUZU avtobusi xizmat ko'rsatadi.
Sutka soatlari bo'yicha avtobuslarning aylanish vaqt iva qatnov vaqtini aniqlash.
SHaharlarda yo'lovchilar tashishda yo'lovchilarni chiqarish va tushurish uchun tez-tez bekatlarda to'xtash talab etiladi. SHuning uchun shahar sharoitida qatnov vaqtini qat'iy o'rnatish ancha qiyin.
Ishonarli ma'lumotlar olish uchun xronometraj kuzatishlarda avtobuslarning marshrutda bo'lish vaqtini quyidagicha davrlarga bo'lish maqsadga muvofiq.
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
V
|
Ish kunlar
|
5-7
|
7-9
|
9-16
|
16-20
|
20-24
|
Dam olish kunlari
|
5-11
|
11-17
|
17-21
|
21-24
|
|
Demak, agar avtobusning marshrutdagi aylanish vaqti o'rtacha 60 minutni tashkil etsa, davrlar bo'yicha quyidagicha taqsimlanadi:
I
|
II
|
III
|
IV
|
V
|
57
|
63
|
60
|
63
|
57
|
SHunday qilib, aylanish vaqtining davomiyligi 4-5 % atrofida u yoki bu tomonga o'zgaradi, bu esa avtobusning harakat sharoitiga bog'liq bo'ladi.
Sutka soatlaridagi yo'nalishlar bo'yicha marshrut qismlaridagi yo'lovchilarning soni, kishi.
Kuzatuv
punkti
|
|
|
Sutka soat lari
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
1
|
7-8
|
8-9
|
9
10
|
10
11
|
11
12
|
12
13
|
13
14
|
14
25
|
15
16
|
16
17
|
17
18
|
18
19
|
19
20
|
A dan
|
50
|
247
|
328
|
245
|
184
|
180
|
146
|
90
|
106
|
165
|
360
|
220
|
184
|
90
|
B dan
|
35
|
236
|
260
|
265
|
190
|
175
|
130
|
85
|
126
|
160
|
340
|
238
|
152
|
69
|
hisoblab topildi:
Ushbu jadvaldan foydalangan holda maksimal tashilgan yo'lovchilar soni tanlab olinib, kerakli vatobuslar soni va harakat oralig'i quyidagi formulada
. Q ■ t
max о
Ам =
м q в
"об; j = L—. Natijalar «maksimum» jadvalga yoziladi.
А
м
«Maksimum» diagrammasini qurish
«Maksimum» jadvali ma'lumotlariga asoslanib «maksimum» diagrammasi quriladi, bunda gorizontal o'q bo'yicha sutka soatlari quyiladi, vertikal o'q bo'yicha esa hisob natijasida olingan avtobuslar soni quyiladi, ya'ni
Ам = f (t)
Diagramma maydoni marshrutda yo'lovchilarni tashishni bajarish uchun kerakli avtobus-soatlardagi transport ishini o'zida aks ettiradi.
Maksimum jadvaldagi hisob ma'lumotlariga asosan ertalabki, soat 6-7 va kechki soat 20-21 larda yo'lovchilarni tashish uchun faqat bitta avtobus ta'lab etiladi. Bu holatda avtobuslarning harakat oralig'i 63 minutni tashkil etadi.
Har kuni uncha uzoq bo'lmagan masofaga qatnaydigan shahar aholisini bu qiymatdagi harakat oralig'i qoniqtirmaydi, bu holatda esa transport vositalari
o'zining asosiy funktsiyasini bajarmagan hisoblanadi. SHuning uchun ayrim qoidalarni kiritish zarurati tug'iladi, ya'ni sutkaning eng kam tashilishi lozim bo'lgan vaqtlarida ham kerakli bo'lgan avtobuslarni marshrutga chiqarish tavsiya etiladi.
Yo'lovchilarni o'rtacha yurish uzoqligi masofasi va avtobuslar tezligi ma'lum bo'lganda marshrutda zarur minimal avtobuslarning soni quyidagi formulada aniqlanadi.
д _ ' to6 .
€ jp
bu yerda Зэ -ekspluatatsion tezlik, km| soat;
€ -marshrutda yo'lovchilarning o'rtacha yurish uzoqligi, km.
Formulani fizik mohiyati shundan iboratki ya'ni harakatlanuvchi birliklar o'rtasidagi rejalashtirilgan maksimal interval €X / Зэ tenglikdan oshmasligi kerak.
Bu yerda shu narsa ko'rinib turibdiki, avtobuslarni yo'lovchilarning maksimal kuti shvaqti ular manziliga piyoda yetib borishidagi sarflangan vaqtdan ikki barobar kam vaqt sarflanadi.
SHahar marshrutida Зэ = 18км/ соат, €СП = 2,6 км bo'lgan holda minimal
avtobuslar soni
7,74^00
2,6
= 3 avtobus.
Bu holda avtobuslarning rejadagi harakat oralig'i yo'lovchilar kam bo'lgan vaqtlarda ya'ni, ertalabki soat 6-7 va kechki 20-22 larda 64/3 =21 minutni tashkil etadi.
Avtobuslarning olingan minimal sonini «maksimum» diagrammasida belgilab qo'yiladi.
«Maksimum diagrammasida haydovchilarning tushlik tanaffusi va dam olish, shuningdek «tig'is» paytlar oralig'ida kunduzgi texnik xizmat ko'rsatish va ularning turish vaqtlari ajratib ko'rsatiladi.
Diagramma maydonidagi avtobuslarning erkin turishi uchun mo'ljallangan zonalar quyidagi faktorlarga bog'liq: erkin turish davrlari davomiyligining belgilanishi; turish davrlari mavjud bo'lgan chiqishlar soni: ertalbki chiqish dinamikasi; marshrutda avtobuslarning aylanish vaqti; harakatlanuvchi vositalarga texnik xizmat ko'rsatish texnologiyasi. SHuni ta'kidlash lozimki, maksimum diagrammasi marshrutda avtobuslarning aylanish vaqtidan qat'iy nazar avtobuslarning aylanish vaqtidan qat'iy nazar soatli-setka tarzida quriladi.
Harakatlanuvchi vositaga kunduzgi texnik xizmat ko'rsatish texnologiyasi «tig'is» vaqtlar oralig'ida amalga oshiriladi. Ya'ni marshrutda 3 ta avtobusni olish mumkin. Bu chiqishlarni texnik xizmat ko'rsatish uchun parkga jo'natish ertalabki «tig'is» paytlardan keyin ya'ni soati 900 dan keyin amalga oshirilishi tavsiya etiladi.
SHunday qilib, qolgan 4 ta avtobus uchun tushlik tanaffusi berilishi shart. Ikkinchi smenadagi avtobus haydovchilari uchun ham kechki ovqatlanish tanaffusi belgilanishi ham ko'zda tutiladi. SHuni nazarda tutib kechki «tig'is» vaqtlardan keyin, ya'ni kechki soat 1800 dan keyin berilishi maqsadga muvofiqdir.
Keyingi topshiriq shundan iboratki, ya'ni grafik qurilmalar yordamida ikki smenada ishlaydigan avtobuslar ish davomiyligini tenglashtirishdan iborat bo'lib, bunda hisobdagi avtobuslar soni va kunduzgi texnik xizmatga jo'natilayotgan avtobuslar vaqti o'zgarmasligi shart.
Ish rejim iva smenasi bo'yicha avtobuslar klassifikatsiyasi.
Avtobus-soatlardagi transport ishlari hajmi ma'lum bo'lgandan keyin bir, ikki yoki uch smena bo'yicha ishlovchi avtobuslar sonini aniqlash mumkin.
Buning uchun marshrut bo'yicha umumiy avtobus- smena sonini aniqlash lozim.
d = Z TM - S to
6,7
bu yerda S TM - marshrutdagi avtobuslar ish soatlari yig'indisi.
Sto -barcha avtobuslarning boshlang'ich vaqti yig'indisi.
6,7 - ish smenasi davomiyligi.
Bizni misolimizda
d =S Tm +S t =
6,7
|
59 + 0,8
= = 10 avtobus smena.
6,7 avtobus smena.
|
Zarur ish smenasini aniqlaymiz
AA« = d - 2 A,
bu yerda AAM - ish davomiyligi bo'yicha ikki smenadan farq qiluvchi avtobuslar soni.
2AM - «Tig'is» paytlardagi ikkilangan avtobuslar soni.
Demak bizning marshrutimizda:
AAM = 10 - 2 • 7 = 10 -14 = -4 ya'ni 4 ta bir smenali avtobuslar, qolganlari ikki
smenali. Agar son manfiy bo'lsa, bu bir smenali avtobus soni, agar musbat bo'lsa
uch smenali, agar nul bo'lsa hamma avtobuslar ikki smenali rejimda ishlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
