Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Mikroskopik tekshirish. 
Mushak bo‘lakchalari va boshqa patmateriallardan 
yog‘sizlantirilgan predmet oynachalarida surtmalar tayyorlanib, Gram yoki Muromsev 
usulida bo‘yaladi. 
Bakteriologik tekshirishlar. 
1. Patmaterialdan Kitt-Tarossi oziqa muhiti, go‘sht 
peptonli bulon (GPB) va go‘sht peptonli agar (GPA) ga ekiladi. Kitt-Tarossi oziqa 
muhitini ishlatishdan oldin regenerasiya qilinadi -ya‘ni qaynoq suv hammomida 15-
30 daqiqa qizdiriladi, keyin birdan 45-50°C gacha sovutiladi. Patmaterial eski bo‘lsa 
undan fiziologik eritmada 1:4 nisbatda suspenziya tayyorlanib, 15-20 daqiqa 80°C 
da qizdiriladi, so‘ngra oziqa muhitlarga ekiladi. 
Ekmalar ekilgan probirkalar 24-48 soat 37-38°C da termostatga qo‘yiladi. 
Kosachalar aerob sharoitda 24-48 soat turishi kerak. 
2. 
Cl. shauvoei
Kitt-Tarossi oziqa muqitida o‘sganida, bir xilda tarqaladigan loyqalanish 
paydo bo‘ladi. Kulturadan tayyorlangan surtmani mikroskopda ko‘rganimizda alohida, 
bittadan yoki juft-juft joylashgan grammsubat, urchiqsimon va sporali tayoqchalar 
ko‘rinadi . 
3. Bulondan qo‘zg‘atuvchining toza kulturasini ajratish uchun undan 3-4 ta Petri 
kosachadagi glyukoza - qonli Seyssler agariga bo‘lib-bo‘lib ekiladi. Lekin ekishdan oldin 
Seyssler agarini oldindan termostatda 5-6 soat davomida quritish kerak. Ekmalar 
termostatda anaerob sharoitda 24-48 soat 37-38°Cda turishi kerak. 
4. Seyssler agarida koloniyalar yaltiroq tugma yoki uzum bargi singari chetlari 
qirqilgandek o‘sadi. Koloniya atrofida esa uncha katta bo‘lmagan gemoliz zonasi 
paydo bo‘ladi. Agar birinchi ekmalarda aralash kulturalar o‘sgan bo‘lsa, undan 
xarakterli xususiyatlarga ega koloniyalar Kitt-Tarossi oziqa muhitiga qayta ekilib 24-
36 soat termostatda o‘stiriladi, yana uning xarakterli o‘sishi. morfologiyasi va 
tinktorial xususiyatlari o‘rganiladi. 
Biologik tekshirish. M
ushak, jigar, taloq bo‘lakchalari maydalanib steril 
hovonchada bir xil massa hosil bo‘lgunicha kamgina (1:10) GPB qo‘shib yaxshilab 
eziladi. Tayyor massadan 0,5-1 ml dozada 350-450 g og‘irlikdagi ikkita dengiz 
cho‘chqasining qorin qismi terisi ostiga yuborib zararlantiriladi. 8 sutka kuzatilib, 
nazorat qilinadi. Patmaterialda 
Cl. shauvoei
bo‘lsa zararlangan laboratoriya hayvon 
lari 24-96 soat davomida o‘ladi. O‘lgan dengiz cho‘chqalarining terisida serozli-
nekrozli ajratma, yoyilgan yoki nuqtali qon quyilishlar namoyon bo‘ladi. Teri 
zararlangan mushakdan qiyin ajraladi. Ko‘krak, qorin, ba‘zan orqa oyoqlari 
mushaklari qoramtir qizil rangda bo‘ladi. Chot va qo‘ltiq osti qismlarida kamgina gaz 
pufakchalari yig‘iladi. Ichaklari shishmagan, qorin bo‘shlig‘i organlarida ko‘rinarli 
o‘zgarish bo‘lmaydi. O‘t pufagi o‘t suyuqligi bilan to‘lib ketgan bo‘ladi.