Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

 
 
 Qorason qo‟zg‟atuvchisi.
Clostridium chauvoei
. Qorason (Emkar) shohli 
hayvonlarga xos o‘tkir o‘tuvchi yuqumli kasallik bqlib, tananning muskullarga boy 
qismlarida qirsildoq tovush paydo qiluvchi tez kattalasha digan gazli shishning paydo 
bo‘lishi, isitmaning ko‘tarilishi bilan namoyon bo‘ladi. Yirik shohli hayvonlar 3 oydan 
4 yoshgacha kasallanadi. Qorason qo‘zg‘atuvchisini birinchi bo‘lib Fezer 1865 yilda 
o‘lgan sigirning teriosti kletchatkasidan topgan. 
Morfologiyasi
va tinktorial xususiyatlari.
Qo‘zg‘atuvchi – 
Clostridium 
chauvoei
tayoqcha shaklida, uchlari qayrilgan, uzunligi 4-8 mkm, eni 0,6-0,9 mkm, 
harakatchan- peritrix. Kulturada ham, patmaterialda ham markaziy yoki subterminal 
joylashgan spora hosil qiladi. Sporalar joylashishiga qarab qo‘zg‘atuvchiga 
urchuqsimon, noksimon yoki limon shaklini beradi. Yosh kulturalar grammusbat, 
qarilari- grammanfiy bo‘yaladi. 
Kultural xususiyatlari. 
Qo‘zg‘atuvchi qat‘iy anaerob, 36-38
0
C haroratda 
o‘sadi. O‘stirish uchun maxsus – qon, zardob, jigar, miya, mushak bo‘lakchalari 
qo‘shilgan muhitlar qo‘llaniladi. Ko‘proq go‘shtpeptonli jigarli bulon, Kitt-Tarossi oziq 
muhiti, glyukozali-qonli Seyssler agari, zardobli-glzkozali agarlarda o‘stiriladi. Optimal 
pH 7,2-7,6 , harorat 36-38
0
C, 14
0
C da ham o‘sishi mumkin. Kitt-Tarossi muhitida 12-
24 soatdan keyin avval loyqalanish paydo bo‘lib, 2-3 sutkalarda sporalar probirka 
tubiga tushgandan keyin (cho‘kma), bulon tiniqlashib boradi. Gaz pufakchalari hosil 
bo‘ladi. Undan achigan yog‘ hidi keladi. Glyukozali- qonli agarda koloniyalar gemoliz 
zonasini hosil qiladi, markazi ko‘tarilib, tugma shaklida bo‘ladi. Miyali muhitda 
o‘sganida gaz hosil qiladi, qoraymaydi, bir necha kundan keyingina muhitning o‘rtasida 
nozik qizarish paydo bo‘ladi. zardobli agar o‘rtasida yasmiqsimon yoki yumaloq, nozik 
o‘simtali koloniyalar shaklida o‘sadi.