O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

Xususiy firma - ayrim shaxslarga yoki oilalarga qarashli korxona. Ular asosan  о‗ta kichik 
va kichik biznes doirasida faoliyat kо‗rsatadilar. О‗rta va yirik biznesda hozirgi paytda nihoyatda 
kam uchraydilar. XIX asrda esa ular korxonalarning asosiy turi hisoblangan. 
Shirkat  firmalari  mulk  egalarini  о‗z  mulkini  birlashtirish  va  tadbirkorlikdan  olingan 
foydani qо‗shgan hissasiga kо‗ra baham kо‗rishga asoslangan korxona. 
Mas‟uliyati  cheklanmagan  firma.  Uning  mol-mulki  sherikchilik  asosida  yuzaga  keladi. 
Ularning  dastlabki  qо‗ygan  kapitali  Nizom  kapitali  bо‗lib,  uning  faoliyati  uchun  tо‗la  huquqli 
sheriklar birgalikda javob beradilar. Agarda firma sinib, qarzlarni  tо‗lash uchun aktivlari  yetarli 
bо‗lmasa, qolgan qarzni tо‗la huquqda ega bо‗lgan ta‘sischilar о‗z zimmasiga oladi. Bunda uning 
hajmi qanchagacha bо‗lishi mumkinligi ustav kapitalidagi badaliga nisbatan necha marta kо‗pligi 
(firma nizomida belgilanadi) shartnomada kо‗rsatiladi. 
Franchayzing (franchise - imtiyozli) firmalar - bu mayda xususiy firmalar tizimi bо‗lib, u 
yirik  firmalar  qanotida  ish  yuritib,  uning  tovar  markasidan  ma‘lum  hudud  va  muhitda 
foydalanadi. Narxlarga chegirma olish va boshqa imtiyozga ega. Tovarlarni tashishda, uskunalar 
sotib  olish,  kredit  olishda  yordam  beradi.  Bu  mayda  firmalar  yirik  kompaniyalarning  chakana 
sotuvchisi bо‗lib qoladi. 
Venchur (venture - xatarli) firmalari - bu ilmiy izlanishlar bilan shug‗ullanib, ularni ishlab 
chiqarishga  joriy  qilish  bilan  shug‗ullanadi.  Ular  ishining  xatari  yuqori.  Sababi  yaratgan 
yangiliklari, ixtirolari bozor talabiga mos kelmasligi mumkin. Bu turdagi firmalar dastlab AQSH 
da vujudga kelgan, hozirgi paytda boshqa mamlakatlarda ham mavjud.