Mamleketlik universiteti jumanov m. A



Download 15,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet145/306
Sana09.04.2023
Hajmi15,82 Mb.
#926362
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   306
Bog'liq
ekologiya. jumanov m.a

Senilli osimlikler
songi qartayganliq, razmerinin kishireyiwi 
menen xarakterlenedi. Qayta jananwda onsha kop bolmagan 
burtikler, ayirim ekilemshi yuvinel belgiler (japiraq, paqal h.b.) 
payda boladi.
Quwrawshi osoblar -
senillik jagdaydm son£i darejesi, bunda 
osimliklerdin tek ayinm toqimalari gana tiri qaladi, burtikler jer 
listi paqalin payda etpeydi.
Cenopopulyaciya osoblarinm jas jagdayi boymsha tarqaliwi 
omn jas spektri dep ataladi. 01 har-qiyli jas darejesinin sanliq 
qatnasm sawlelendiredi.
Eger cenopopulyaciyanm jas spektrinde ora baqlaw waqtmda 
tek tuqimlar yamasa jas osoblar bolsa, om 
invaziyali 
dep ataydi. 
Bunday cenopopulyaciya oz-ozin qollap-quwatlawga uqipli emes. 
Bunday populyaciyanm tuqimlari fitocenozga sirttan kelip qalip, 
jamaatte eh ahmiyetli onndi iyelewi, yaki uluwma jasay almawi 
da mumkin. Eger cenopopulyaciya barhq jastagi toparlan menen 
korinse ol 
normal 
dep ataladi. Bunday populyaciya garezsiz ham 
ozin tuqimli ham vegetativ jol menen qollap-quwatlawga uqipli. 
Normal cenopopulyaciya oz gezeginde toliq agzali ham toliq 
emes agzali dep te bolinedi.
Eger populyaciyada barliq jastagi individler bolsa, om 
toliq
agzali,
al ayinm jastagi wakilleri bolmasa 
toliq emes agzali
populyaciya dep ataydi. 
Regressiv cenopopulyaciya -
generativ 
kobeyiw qasiyetin jogaltqan populyaciya esaplanadi. Ol adette 
gullemeydi yaki giillese de miywelemeydi. 
Bul jagday
223


populyaciyamn fitocenozda olip, jogalip baratirganman xabar 
beredi.
Kopshilik jaylaw, togay, shol tiirlerin pitomniklerde jaqsi 
qarap osirsek, olar ozinin ontogenezin qisqartadi, maselen, jaylaw 
sulisi 20-25 jildan 4 jasqa shekem, bahar goricveti 100 den 10-15 
jasqa shekem. Basqa osimliklerde ortaliqtm jaqsilamwi menen 
ontogenez 
uzayiwi 
miimkin. 
Ontogenez 
jolin 
ozgertiw 
miimkinshiligi ortaliqtm ozermeli sharayatina beyimlesiwin 
tamiyinleydi ham turdin ekologiyahq nishasm (jasaw ortaligm) 
keneytedi.
Ayinm tiirlerde arealdin barliq qashiqligmda ortaliqtm ken 
diapazomnda normal cenopopuliyaciyalar jas quramimn tiykargi 
belgilerin saqlap qaladi (apiywayi 
yasen, tipchak, jaylaw 
ovsyanicasi h.b.). Bunday jas spektr turdin biologiyaliq qasiyetine 
baylanisli boladi ham bazah dep ataladi.
Solay etip, cenopopulyaciyasimn tek sam emes, al jas spektri 
de onin jagdaym ham sirtqi ortaliqtm ozgermeli jagdayma 
iykemlesiwshiligin sawlelendiredi han 
turdin biocenozdagi 
poziciyasin belgileydi.

Download 15,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   306




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish