Farmakologiya

ruvchi-tormozlovchi  ta’siri quyidagilardan iborat:
Og‘riqsizlantiruvchi ta’siri. Morfinning bu ta’siri asosiy
farmakologik xossasi hisoblanib, tibbiyot amaliyotida aynan shu
maqsadda qo‘llaniladi. Og‘riqni qoldiruvchi ta’siri boshqa
analgetiklarga nisbatan ancha kuchliroq namoyon bo‘lib,
surunkali va kuchli og‘riqlarni bartaraf etadi. Keng tarqalgan
tushuncha bo‘yicha alkaloidning og‘riqsizlantiradigan ta’siri

---

154
uning afferent yo‘lining markaziy qismida impulslarning
neyronlararo o‘tishini susaytirishga hamda subyektiv emotsional
og‘riq va bunga javoban yuzaga keladigan reaksiyaning
o‘zgarishiga bog‘liq deb qaraladi. Bunday ta’sir natijasida kuchli
og‘riq impulslarining bosh miya talamus qismidagi afferent
yo‘llaridan o‘tishi kamayadi. Morfinning zikr etilgan ushbu
effekti opiat retseptorlari orqali amalga oshadi.