Reja: gost standarti iso standarti eskd standarti gost standarti

Standartlarning ta’sir doirasi. 
1. Hujjatlarni tayyorlash, rasmiylashtirish va ulardan foydalanishda
ESKD standartlarida belgilangan tartib va qoidalar quyidagilarga ta‘sir
etadi:
a) konstruktorlik hujjatlarining barcha turlariga; b) konstruktorlik hujjatlariga
o‗zgartirishlar kirituvchi va hisobga oluvchi hujjatlarga; v) «Texnikaviy 
normativ va texnologik» hujjatlarga;
2. ESKD standartlari konstruktorlik hujjatlarini tuzish va ulardan foydalanish
bilan bog‗liq bo‗lgan hujjatlar hamda texnikaviynormativ adabiyotlarni nashr 
etish uchun asos bo‗ladi. Masalan, bunday hujjatlarda: 
a) korxonalar texnika bo‗limlarining (texnikaviy hujjatlar bo‗limi, norma 
nazorat xizmati va sh.q.) strukturasi va vazifalarini belgilovchi qoidalar;
b) sanoat va korxonalarning tarmoqlari o‗rtasida konstruktorlik hujjatlarining
harakati hamda kelishib olish tartibi to‗g‗risidagi qoidalar; v) texnikaviy
hujjatlarni tayyorlash, saqlash, komplektlash va gruppalash buyicha ko‗rsatmalar 
va qoidalar belgilanadi. 
ESKD Standartlarining tarkibi, klassifikatsiyam va belgilanishi. 
ESKD
ga kiruvchi standartlarning tarkibi Davlat standartlar komiteti tomonidan
belgilangan tartibda e‘lon qilinadigan ro‗yxatlarda ko‗rsatiladi. ESKD 
standartlarining klassifikatsiya gruppalari bo‗yicha bo‗linishi 1-jadvalda 
keltirilgan.
ESKD standartlari klassifikatsiyalash gruppasi asosida belgilanadi. ESKD
standartlari 2 klassga kiritilgan bo‗lib, standartlarning nomeri nuqtali 2. raqami 
bilan boshlanadi: nuqtali ikkidan keyingi bitta raqam standartlarning
klassifikatsiya gruppasini, undan keyingi ikki xonali son esa mazkur
gruppadagi standartning tartib nomerini va tire chizig‗idan keyingi ikki xonali
son standartning tasdiqlangan yilini ko‗rsatadi. Quyida ESKD standartining 
belgilanishiga misol keltiriladi: «Konus tishli g‗ildiraklar chizmasini bajarish» 
GOST 2.405-75

---

Eslatma. Texnikaviy normativ hujjatlarining yagona klassifikatsiyasi va
belgilanishi joriy etilguncha, mazkur klassifikatsiya va standart nomerini tuzish 
sistemasi o‗z kuchini saqlab qoladi.