Тузувчилар

---

---

 
Тузувчилар: 
 
 
 
Д.Нарзуллаева 
 
Ўзбекистон 
Республикаси 
Марказий 
банкининг 
Молиявий 
саводхонликни 
ошириш ва банк мутахассисларини қайта 
тайёрлаш департаменти бош иқтисодчиси 
 
 
О.Сахибов 
 
Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Касб-
ҳунар таълими стандартлари, касблар 
йўналишлари, малака талабларини ишлаб 
чиқиш бўлими бош мутахассиси 
 
 
С.Тожиев
 
Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги 
Ишлаб 
чиқариш 
ва 
меҳнат 
бозори 
эҳтиёжлари мониторинги бўлими етакчи 
мутахассиси 
 
 

---

“Молиявий саводхонлик” ўқув курси 
бўйича намунавий мавзулар режаси 
 
Т/р 
Мавзунинг номи 
Мавзунинг қисқача мазмуни 
Соат 
Ўқитишни 
ташкилий 
шакли 
Мустақил таълим
1. 
“Молиявий 
саводхонлик” ўқув 
курсининг предмети, 
вазифалари ва 
асосий йўналишлари 
Молиявий 
саводхонлик 
ўқув 
курсининг 
предмети 
ва 
йўналишлари. 
Шахсий ва оилавий бюджетни 
режалаштириш 
Жамғарма тушунчаси. Жамғарма 
шакллантиришнинг муҳимлиги. 
Депозит тушунчаси, турлари ва 
шартлари. 
2 
назарий/ 
амалий 
1 
2. 
Кредитлашнинг 
мазмун ва моҳияти 
Кредит тушунчаси, турлари ва 
тамойиллари. 
Кредит бўйича фоизларни белгилаш 
ва кредитни қайтариш шакллари. 
Кредитлашнинг асосий шартлари.
2 
назарий/ 
амалий
1 
3. 
Ҳисоб-китоб касса 
амалиётлари ва 
молиявий 
фирибгарлик 
Пул ўтказмалари ва айирбошлаш 
амалиётлари. 
Тўлов воситалари ва масофавий банк 
хизматлари. 
Молиявий фирибгарликлар. 
2 
назарий/ 
амалий
1 
4. 
Суғурталаш ва 
инвестиция 
фаолияти 
Суғурта тушунчаси ва турлари. 
Инвестиция тушунчаси ва фаолияти. 
Инвестицион 
портфелни 
шакллантириш. 
2 
назарий/ 
амалий 
1 
Жами 
8 
 
4 
 
Ўқув режасига тушунтириш хати 
1. Мазкур ўқув курсининг ўқув режа ва дастури Ўзбекистон Республикаси 
Президентининг 2019 йил 18 ноябрдаги ПФ-5877-сон Фармони билан тасдиқланган 
2020 йилда инфляцияни пасайтириш ва нархлар барқарорлигини таъминлаш бўйича 
“йўл харитаси” 21-банди ижросини таъминлаш мақсадида ишлаб чиқилди.
2. Ўқув курсини мазмуни ва ажратилган соатлар ҳажмини белгилашда 
профессионал таълим муассасаларида молиявий саводхонликни ошириш учун 
зарурий билимлар ва амалий кўникмаларга асосланилди. 
3. Ўқув курсига қўйилган талаблар бўйича таълим олувчилар тайёргарлигини 
баҳолашда анъанавий усуллардан фойдаланиш мумкин. 

---

I. КИРИШ 
Молиявий саводхонлик – бу ижтимоий-иқтисодий муҳит ва шароитдан келиб 
чиқиб, молиявий ресурсларни бошқариш ҳамда ўз эҳтиёжлари учун зарур бўлган 
молиявий маҳсулот ва хизматларни тушуниш, танлаш ва улардан фойдаланишга 
доир билимлар, кўникмалар, ҳатти-ҳаракатлар ва муносабатлар мажмуидир.
Демак, молиявий жиҳатдан саводли шахс молиявий бозорнинг ўзига 
хосликларини билиши, бозор иштирокчилари томонидан таклиф этилаётган 
маҳсулот ва хизматлардан хабардор бўлиши ҳамда шу асосда қабул қилинган қарор 
масъулиятини зиммасига олиши деганидир. 
Мамлакат иқтисодиётида банк секторини ривожлантиришга қаратилган 
ислоҳотларнинг самарадорлигини ошириш талаблари аҳолининг молиявий 
саводхонлигини шакллантириш ва уни ошириш заруриятини юзага келтирмоқда. 
Мазкур курсда қатнашиш орқали ўқувчилар шахсий ва оилавий бюджетни 
режалаштириш, жамғармаларнинг афзалликлари, кредитлаш, пул ўтказмалари ва 
айирбошлаш амалиётлари, тўлов тизимлари ва масофавий банк хизматлари, 
молиявий фирибгарлик белгилари, суғурталаш ва инвестиция фаолияти тўғрисида 
базавий тушунчаларга эга бўладилар. 
Бугунги кунда инфляциион таргетлаш тизимига босқичма-босқич ўтиш 
борасида 
олиб 
борилаётган 
пул-кредит 
сиёсатининг 
натижадорлигини 
таъминланишида аҳолининг инфляцион кутилмалари ва молиявий саводхонлик 
даражаси муҳим аҳамият касб этади. Айнан иқтисодий ривожланиш одамларнинг 
молиявий саводхонлиги даражасига боғлиқдир.
Маълумки, аҳоли молия бозорининг ажралмас қисми ҳисобланади.
Шу муносабат билан, молия бозорининг ҳар бир секторида аҳолининг фаол 
иштироки кўзга ташланади. Айнан аҳолининг молиявий хизматлардан оқилона 
фойдалана олиши натижасида молия бозорида соғлом рақобатни шакллантириб, 
унинг ривожланишига олиб келади. Бу эса ўз навбатида, халқнинг умумий 
фаровонлигига таъсир қилади.