O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi s. R. Sharipov yer tuzish asoslari

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

42 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Yerdan ishlab chiqarish vositasi sifatida har xil faoliyat turlari
- qishloq xo‘jaligi, o‘rmon 
xo‘jaligi, sanoat va boshq. uchun foydalaniladi. Undan foydalanish usullari uning avvalo, 
tabiiy omillardan kelib chiqadigan xususiyatlari bilan aniqlanadi.
Yer turlarining sifat ko‘rsatkichlari barcha ishlab chiqarishlarni tashkil etish va yuritish uchun 
katta ahamiyatga ega. Ular sezilarli darajada aholini joylashtirishni, hududni qishloq xo‘jaligi uchun 
o‘zlashtirishni, qazib oluvchi va qayta ishlovchi sanoatlar ob’ektlari joylashuvini oldindan 
belgilaydi. Yerning ishlab chiqarish salohiyati ayniqsa dehqonchilik uchun ahamiyatliroq, bu yerda 
tog‘ sanoatidagi kabi mehnat va kapitalni sarflashning tabiiy sharoitlari katta ahamiyatga ega. 
Masalan, Respublikamizning o‘ziga xos tabiiy sharoitlari uzoq davrlar mamlakatning ayrim 
mintaqalarining xo‘jalik uchun sekin o‘zlashtirilishi va rivojlantirilishining asosiy sababi bo‘ldi. 
 ASM tarmoqlarida yer sifatining mehnat natijalariga ta’siri ishlab chiqarishni 
intensivlash kuchaygan sari o‘sadi. Yaxshi yerlarda ishlab chiqarish xarajatlari mahsulot 
ishlab chiqarishni ko‘paytirish hisobiga qoplanadi. To‘lovli yer egaligi va yerdan