‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

T og‘rayhon o'sim ligini etishtirshi agrotexnikasi. 
Tog'rayhon 
ko'p yillik o 't o'sim lik bo'lib, uni kuzda va erta bahorda ham 
ekish mumkin. Tog'rayhonni haydab ekiladigan ekinlardan keyin 
ekilsa yaxshi natijalarga erishish mumkin. Tog'rayhonni unumdor 
va nam yaxshi saqlanadigan yerlarga ekish tavsiya qilinadi. Uni 
Respublikamizning barcha tuproqlarida (sho'rlangan yerlardan 
tashqari) ekib o'stirish imkoniyatlari mavjud. Tog'rayhon ekiladigan 
yerlami kuzda tayyorlab, haydash oldidan gektariga 15-20 tonnadan 
organik o 'g 'it va 40-50 kg dan sof fosfor o 'g 'iti, yog'ingarchilik 
etarli bo'lm aydigan va sizot suvlari chuqur joylashgan yerlar 25-28 
sm chuqurlikda sifatli qilib haydab qo'yiladi. Natijada tuproq tarki­
bida ko'proq nam saqlanadi.
Shudgorlash begona o'tlar, zararkunanda va kasalliklami ka- 
maytiradi. Erta bahorda urug'larni ekishdan oldin yerlar borona va 
mola mexanizmlari bilan tekislanadi. Begona o'tlar ildizidan toza­
lanadi. Tuproq harorati+ 20-+22°S ga etganda mart oyining oxir­
larida urug'lar yer yuzasidan 0,5-1 sm chuqurlikda (urug1 mayda 
bo'lganligi uchun qumga aralashtirib ekiladi) ekiladi va yer usti 
yengil g'altaklar bilan biroz zichlashtiriladi. O 'rtacha gektariga 5 kg 
gacha urug' sarflanadi.

---

Tog‘rayhonni parvarish qilish urug‘lar unib chiqqandan keyin 
boshlanadi. U rug‘lar unib chiqquncha tuproq yuzasini nam holatda 
saqlansa u ru g ia r 10-12 kunda unib ehiqadi. Tog‘rayhonning nihol- 
lari unib chiqqandan so‘ng, paykallar o ‘toq va yagana qilinib, qator 
oralari 60 sm, o ‘simliklar oralari 15-20 sm dan qilib har bir uyaga 
bir-ikkitadan o ‘simlik qoldiriladi. Qator oralaridagi begona o ‘tlar 
doimo tozalanib, yerlar kultivatsiya yoki q o id a yumshatilib turili- 
shi lozim.
Tog‘rayhon boshqa ekinlarga o ‘xshash mineral va organik 
o ‘g ‘itlarga talabchan hisoblanadi. Mineral o ‘g‘itlardan, ayniqsa, 
azotli o ‘g ‘itlaming ta ’siri ancha kuchli bo‘ladi. Shulami e ’tiborga 
olib, birinchi oziqlantirishni nihollar unib chiqqandan so‘ng gektar 
hisobiga25 kg azot va fosfor o ‘g ‘iti bilan oziqlantiriladi. Tog‘rayhon 
shonalash davnda fosforli va kaliyli o ‘g ‘itlarga ancha talabchan 
boMganligi uehun ikkinchi oziqlantirishda 30 kg azot, 20 kg kaliy 
o ‘g ‘iti bilan oziqlantiriladi. Bu agrotexnik tadbir sug‘orishdan oldin 
amalga oshiriladi.
0 ‘simlik bu davrga kelib shoxlab ketishi natijasida, orala­
riga mexanizmlar yordamida ishlov berish ancha qiyinlashadi. 
Tog'rayhon gullash fazasida ozuqa elementlami ko‘proq talab qila- 
di. Shularni e ’tiborga olib gektariga 20 kg azot va kaliy o ‘g ‘iti berib 
oziqlantirish tugatiladi. Tog‘rayhon o ‘simligi birinchi yili 9-10 mar- 
tagacha, keyingi yillarda yog‘ingarchilik va haroratni hisobga olgan 
holda 7-8 marta sug‘oriladi.
Tog‘rayhonni ko‘chatlar orqali ham k o ‘paytirish mumkin. 
0 ‘simlik ommaviy gul lagan davrda iyun oyining oxiri va iyulning 
boshlarida yer ustki o ‘t qismi (dorivor hosili) 20 sm uzunlikda o ‘roq, 
bog‘ qaychilari va katta maydonlarda ekilgan boMsa, o ‘rish agregat- 
larida ehtiyotlik bilan yig‘ib olinadi.