2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

O„tmishdosh. 
Burchoq uchun eng yaxshi o„tmishdoshlar 
- 
kartoshka, 
kungaboqar, qand lavlagi, kuzgi donli ekinlar. Burchoq o„zi ham boshqa ekinlarga 
yaxshi o„tmishdosh deb hisoblanadi, chunki burchoq dukkakli ekinlar kabi 
tuproqda azot yig„ib qoldiradi, ildizi yaxshi rivojlanganligi tufayli tuproqning 
pastkki qismlaridan kalsiy va fosforni haydalma qatlamiga chiqaradi.
Yerga ishlov berish.
Kuzda yer 22-25 sm chuqurlikka haydaladi, bahorda 1-
2 marotaba borona yurgiziladi. Ekishdan oldin kultivatsiya qilinadi. Kuzda yer 
shudgorlashda fosforli va kaliyli o„g„itlar solinadi, odatda 2,0-2,5 sentner 
superfosfat solinadi. Ekishdan oldin 20-30 kg azot qo„llanadi.
Ekish. 
Ekishdan oldin urug„ga nitragin qoplanadi. Maqbul ekish muddati - 
erta bahor. Burchoq yoppasiga qatorlab ekiladi, qator orasi 30 sm, keng qatorlab, 
qator orasi 45sm qilib ekiladi.
Ekish me‟yori.
Ukrainada, Shimoliy Kavkazda 150-180 kg oddiy qatorlab 
ekishda, 80-100 kg keng qatorlab ekilganda. Shimoliy Qozog„istonda yoppasiga 
qatorlab ekishda 120-150 kg va keng qatorlab ekishda 75-100 kg ekiladi. 
O„zbekistonda lalmi yerlarda 110 kg, sug„oriladigan sharoitda 150-160 kg. Yirik 
donli navlarning ekish me‟yori 20-25% oshiriladi. Ekish me‟yori urug„ soni 
bo„yicha 0,8-1,4 mln donani tashkil qiladi. Burchoq suli, arpa va bahorgi bug„doy 
bilan birga qo„shib ekiladi. 
 
Parvarishlash.
Qurg„oqchil mintaqalardai ekilgandan keyin zichlagich 
yurgiziladi (katok). Qatqaloq hosil bo„lsa engil borona yurgiziladi. Amal davrini 
boshlanishida begona o„tlarga qarshi keng qatorlab ekilganda 1-2 marotaba ishlov 
beriladi. Begona o„tlarga qarshi ekishgacha gezagard 50% (3-6 kg) ishlatiladi.

---

223 
rasm -20: 1- Burchoq ekini 2. Burchoq doni
Burchoq poyasi yotib qolishi mumkin. Shuning uchun burchoq no„xat bilan 
qo„shib ekiladi. No„xatning ekish me‟yori 25% ni tashkil qiladi. Qo„shib ekilganda 
burchoq past o„sadi, sershoxlanadi, dukkagi ko„payadi, urug„i maydalashadi. 
Dukkagi 60-80% yetilganda o„riladi, yanchiladi, tozalanadi. Namligi 15% holatda 
saqlanadi.