Televideniye va radio rejissurasi

Suratga olinadigan obyektlar
Natura
Vaqti
Pavilon
Vaqti
Titrlar Vaqti
Institut hovlisi
14 
sek.
Zina
4 сек.
Titrlar
30 
сек.
Ko‘cha
52 
sek.
Koridor
8 сек.
San’atshunoslik 
ilmiy tadqiqot 
instituti hovlisi
12 
sek.
Auditoriya. 1 minut,
24 sek.
Mashina 
kabinasi
8 сек.
San’atshu-
noslik ilmiy 
tadqiqot ins-
tituti binosi
1 minut,
26 sek.
Jami: 5 minut
Voqyealar bo‘lib o‘tadigan obyektlar aniqlangandan so‘ng
rejissor adabiy ssenariy asosida kino tasviriy vositalarini, 
s’emka harakterini batafsil belgilab chiqadi. Shu ish rejissor 
ssenariysi deb ataladi. 
Kadr – filmning bir bo‘lagi. «Motor» komandasi be-
rilgandan «Stop!» komandasi berilgungacha suratga olinadi.
Kadrning uzunligi har xil bo‘lib, ko‘pincha uning mazmuni 
bilan bog‘liqdir. Ba’zida mazmunan juda muhim kadrning
uzunligi 200 metrni ham tashkil qilishi mumkin. Kadrning 
uzunligini va suratga olish uslubini yuqorida ko‘rsatilgandek,
rejissor belgilaydi. Rejissorlik ssenariysida rejissor zarur 
texnikani ham ko‘rsatib o‘tishi mumkin.
Rejissor kadrlarning metrajlarini ko‘rsatib o‘tishi juda 
muhim, chunki metrajlari aniq ko‘rsatilgan kadrlarni uyg‘un 

---

83
birlashtirilishi oxir oqibat filmning tempo-ritmini ham
belgilaydi.
Ssenariyning «Shovqin, musiqa» bo‘limida rejissor 
musiqaning qanday harakterdaligini yoki qaysi bir musiqaning 
aniq nomini ko‘rsatadi. Masalan, «Shopen valsi» deb yozib 
qo‘yish mumkin. Lekin bu kamdan-kam bo‘ladi.
Rejissorlik ssenariysi ustida ishlash film yaratilishida
muhim o‘rin tutadi. Zero uning sifati, aniqligi, ravonligi uning 
syomkaning muvaffaqiyatini ta’minlaydi. Ssenariy bosqichi – 
adabiy va rejissorlik ssenariylari ustda ish olib boradigan 
muhim bosqichdir.